ميثاق بمعنى پيمان اكيد است‌ قالَ لَنْ أُرْسِلَهُ مَعَكُمْ حَتَّى تُؤْتُونِ‌ مَوْثِقاً مِنَ اللَّهِ ... يوسف: 66. گفت: هرگز او را با شما نخواهم فرستاد تا پيمان محكمى از خدا بدهيد كه او را بياوريد.

موثق سه بار در قرآن مجيد آمده است سوره يوسف: 66- 80.

مِيثَاق‌: چنانكه گفته شد بمعنى پيمان محكم است‌ وَ إِذْ أَخَذْنا مِيثاقَ‌ بَنِي إِسْرائِيلَ لا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ ... بقره: 83.

راغب ميگويد: ميثاق پيمانى است كه با سوگند و عهد تأكيد شده باشد.

ميشود گفت: ميثاق مصدر نيز بكار ميرود بمعنى محكم كردن چنانكه در جوامع الجامع و كشّاف در ذيل آيه‌ الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثاقِهِ‌ بقره: 27. گفته است. ضمير «مِيثاقِهِ» اگر به‌ «عَهْدَ» برگردد معنى اين است كه پيمان خدا را بعد از استوار كردن آن ميشكنند و اگر راجع به‌ «اللَّهِ» باشد منظور محكم كردن خدا است بنظر نگارنده ضمير راجع به‌ «اللَّهِ» و مفعول ميثاق كه‌ «عَهْدَ» باشد محذوف است يعنى عهد خدا را نقض ميكنند پس از آنكه خدا آنرا بوسيله ارسال رسل محكم و استوار كرده است در «عهد» گفته‌ايم كه ظاهرا مراد از عهد فهم و عقل و درك بشر است كه در ذات او گذاشته شده و مراد از ميثاق محكم كردن آنست بوسيله انبياء و رسل عليهم السلام.

وثن‌: بت. جمع آن اوثان است در مصباح گويد: خواه از سنگ باشد يا چوب يا غير آن‌ فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ‌ الْأَوْثانِ‌ وَ اجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ حج:

30. از پليد بدور باشيد كه بتهااند و از قول باطل اجتناب كنيد، اوثان در سوره عنكبوت 17 و 25 نيز آمده است.

در نهج البلاغه خطبه 145 فرموده:

«فَبَعَثَ مُحَمَّداً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ بِالْحَقِّ لِيُخْرِجَ عِبَادَهُ مِنْ عِبَادَةِ الْأَوْثَانِ‌ إِلَى عِبَادَتِهِ».

محمد عبده در شرح آن گفته «وَثَنَ‌ فلان بالمكان» يعنى: در مكانش ثابت و دائم شده صنم را از آن وثن گفته‌اند كه نصب شده و در يك حال ثابت است. كلبى در كتاب الاصنام‌