و نيز آن گاهى بر سبيل استخفاف است مثل‌ قالَ‌ فَاهْبِطْ مِنْها فَما يَكُونُ لَكَ أَنْ تَتَكَبَّرَ فِيها اعراف: 13. كه در باره شيطان و بر سبيل استخفاف است و نحو قِيلَ يا نُوحُ‌ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَكاتٍ عَلَيْكَ‌ هود: 48. كه بجاى استخفاف تعظيم است.

اهْبِطُوا مِصْراً فَإِنَّ لَكُمْ ما سَأَلْتُمْ‌ بقره: 61. هبوط در اين آيه بمعنى حلول و دخول است چنانكه از مجمع نقل شد يعنى: موسى عليه السّلام ببنى اسرائيل گفت بشهرى داخل شويد و در آن مسكن گزينيد در آنجا آنچه خواهيد براى شما هست. در قاموس و اقرب نيز باين معنى تصريح شده است در نهج البلاغه نامه 18 بعبد اللّه بن عباس مينويسد:

«اعْلَمْ أَنَّ الْبَصْرَةَ مَهْبِطُ إِبْلِيسَ».

ظاهرا مراد از آن محل حلول است.

قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْها جَمِيعاً فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدىً فَمَنْ تَبِعَ هُدايَ فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ‌ بقره: 38. اين آيه در باره خروج آدم و زنش از بهشت است‌ قالَ‌ اهْبِطا مِنْها جَمِيعاً بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ طه:

123. اين آيه نيز در باره آندو است ظاهرا مراد از «اهْبِطُوا» بقرينه‌ فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ ... آدم و زنش و مطلق آدميان است گر چه آنوقت جز دو نفر نبودند و در آيه‌ «اهْبِطا» خطاب بآن دو نفر است ولى‌ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدىً ...

باز راجع بعموم است.

نميشود از «اهْبِطُوا ...- اهْبِطا» استفاده كرده كه باغ آدم و حوّا در آسمان بود و از آن فرود آمده‌اند شايد آن مثل‌ يا نُوحُ‌ اهْبِطْ باشد كه بمعنى خارج شدن از كشتى است و اگر شبهه را قوى گرفتيم بايد گفت محليكه آدم و زنش در آن بودند در بلندى بود، اينها در صورتى است كه ماجراى هبوط آدم بطور تمثيل نباشد.

هباء

غبار وَ بُسَّتِ الْجِبالُ بَسًّا. فَكانَتْ‌ هَباءً مُنْبَثًّا واقعة: 5 و 6. كوبيده شود كوهها بطور كامل و غبار پراكنده گردد وَ قَدِمْنا إِلى‌ ما عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ‌