عرش مراداند. بقولى مراد رضوان، حور، مالك و زبانيه است.
در الميزان از جمله احتمال داده كه مراد ارواح انسانها است و آنها
نخواهند مرد و بعضى از روايات اهل بيت عليهم السلام مؤيّد آنست كه روايت شده چون
خدا «لِمَنِالْمُلْكُ الْيَوْمَ»فرمايد ارواح انبياء در جواب
گويند: «لِلَّهِالْواحِدِ الْقَهَّارِ». روايات ديگرى نيز دالّ بر اين
مطلباند.
بنظر نگارنده مردن و زنده شدن فقط شامل مخلوقاتى است كه حساب و كتاب
و عذاب و بهشت دارند خواه در آسمانها باشند كه در «سماء» گفته
شده و خواه در زمين و اثبات اينكه ملائكه نيز خواهند مرد و همچنين ارواح، مشكل
بلكه غير ممكن است و «إِلَّامَنْ شاءَ اللَّهُ»مشكل است كه راجع بارواح باشد بلكه
ظهور آيه در آنست كه در نفخ صور اوّل همه خواهند مرد مگر عدّهايكه خدا خواهد و
آنها ظاهرا ملائكهاند كه ظهور قيامت احتياجى بمرگ آنها ندارد بلكه بايد باشند كه
واسطه فيضاند.
اگر گوئى: آيهكُلُّ شَيْءٍ هالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ لَهُ الْحُكْمُ وَ إِلَيْهِ
تُرْجَعُونَقصص:
88. ميرساند كه جز ذات خدا همه چيز هالك و از بين رفتنى است؟
گوئيم: بنظر ميايد كه مراد از آيه آنست كه: هلاك و بطلان تمام اشياء
را جز خدا احاطه كرده است زيرا هيچ چيز در عالم جز ذات خدا مستقلّ نيست بنا بر
اين، آيه فوق دلالت بر حال دارد نه اينكه از آينده خبر ميدهد، بايد در نظر داشت كه
اين آيه با «إِلَّامَنْ شاءَ اللَّهُ»قابل جمع است لذا بايد معنايش آنچه
گفته شد يا نظير آن باشد.
آنست كه جبرئيل پيش ملائكه مطاع است و اگر دستورى بدهد بايد اطاعت
كنند در «روح» ذيل عنوان «فرشتهبخصوص» در باره آياتتَعْرُجُالْمَلائِكَةُوَ الرُّوحُ ...-تَنَزَّلُالْمَلائِكَةُ