در روايت ديگرى نيز بآن اشاره شده باين سند كشى گويد بخطّ جبرئيل بن احمد ديدم كه روايتم كرد محمد بن عبد اللّه بن مهران از احمد بن ابى نصر و محمد بن سنان كه گفتند ... در آخر حديث هست كه ابن سنان گفت:

فطرسيّة. و اللّه اعلم.

ملائكه و مرگ‌

وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرى‌ فَإِذا هُمْ قِيامٌ يَنْظُرُونَ‌ زمر: 68. آيه صريح است در اينكه‌ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ‌ در نفخ صور اوّل خواهند مرد و ظاهرا مراد از «إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ» ملائكه‌اند كه نخواهند مرد.

نظير اين آيه است آيه: وَ يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ فَفَزِعَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ وَ كُلٌّ أَتَوْهُ داخِرِينَ‌ نمل: 87. بنا بر آنكه مراد از نفخ صور نفخ اوّل و مراد از فزع، فزع مرگ باشد. ولى گفته‌اند مراد نفخ صور دوم است بقرينه‌ وَ كُلٌّ أَتَوْهُ داخِرِينَ‌ و بقرينه آيه 89. همين سوره كه فرموده: مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ يَوْمَئِذٍ آمِنُونَ‌.

بنظر بعضى مراد از نفخ صور اعمّ است و «فَفَزِعَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ» از آثار نفخ اوّل و «كُلٌّ أَتَوْهُ داخِرِينَ» از آثار نفخ دوّم ميباشد.

بهر حال با اين آيه نميشود استدلال كرد كه ملائكه در قيامت نخواهند مرد ولى مراد از «إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ» در آيه اول كدام كسانند؟ اينكه عدّه‌اى از بندگان خدا از صعقه اوّل جان سالم بدر خواهند برد يقين است ولى آنها كدام‌اند ميشود گفت ملائكه يا لا اقلّ قسمتى از آنهااند زيرا آنها حشر و نشرى و عذاب و بهشتى ظاهرا ندارند و فقط واسطه فيض و كارگزاران عالم خلقت‌اند، اين احتمال در نظر نگارنده نزديك بيقين است.

بقولى: آنها جبرئيل، ميكائيل، اسرافيل و عزرائيل‌اند كه بعدا خواهند مرد. بقولى اين چهار نفر و حاملان‌