خلافت آبى متغيّر و لقمه‌ايست كه خورنده با آن گلوگير شود. اين كلمه در كلام اللّه فقط يكبار يافته است.

غضب: خشم. راغب گفته: غضب جوشش و غليان خون قلب است براى انتقام. اقرب الموارد عين عبارت راغب را در معنى آن نقل كرده است‌ وَ لَمَّا سَكَتَ عَنْ مُوسَى‌ الْغَضَبُ‌ أَخَذَ الْأَلْواحَ ... اعراف: 154. چون خشم موسى فرو نشست الواح را گرفت. وَ إِذا ما غَضِبُوا هُمْ يَغْفِرُونَ‌ شورى: 37. چون بخشم آمدند ميبخشند.

غضبان: خشمناك. صفت مشبهه است‌ وَ لَمَّا رَجَعَ مُوسى‌ إِلى‌ قَوْمِهِ‌ غَضْبانَ‌ أَسِفاً اعراف: 150. چون موسى خشمناك و اندوهناك بسوى قوم خود برگشت.

مغاضبه: در قاموس و اقرب مراغمه و نيز بغضب آوردن يكديگر معنى شده «غَاضَبَهُ‌ مُغَاضَبَةً: رَاغَمَهُ- غَاضَبْتُ‌ فُلَاناً: أَغْضَبَنِي‌ وَ أَغْضَبْتُهُ‌» ايضا در اقرب بخشم آوردن گفته است درباره آيه‌ وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ‌ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ ... انبياء: 87.

گفته‌اند: رفيق ماهى (يونس عليه السّلام) رفت در حاليكه بينى قوم خويش را بخاك ميماليد. و گفته‌اند: رفت در حاليكه آنها را بغضب مياورد چون در غيبت او از حلول عذاب ميترسيدند.

ممكن است مفاعله بمعنى مجرّد باشد كه آن هميشه بين الاثنين نيست مثل «سَافَرْتُ شَهْراً» «عَاقَبْتُ اللُّصَّ» و در «اخذ» در باره‌ «لَوْ يُؤاخِذُ اللَّهُ ...» گفته‌ايم در اينصورت ممكن است مغاضب بمعنى خشمناك و مفاعله براى شدت و تأكيد باشد.

مغضوب عليهم: غضب شدگان.

غَيْرِ الْمَغْضُوبِ‌ عَلَيْهِمْ وَ لَا الضَّالِّينَ‌ فاتحه: 7. رجوع شود به «ضلل».

غضب خدا

يعنى چه:

وَ مَنْ يَحْلِلْ عَلَيْهِ‌ غَضَبِي‌ فَقَدْ هَوى‌ طه: 81. غضب حالتى است كه در اثر عوامل مخصوصى بانسان عارض ميشود و آن توأم با تأثّر و تغيير حالت است. ميدانيم كه ذات بارى‌