أولو العزم شدند؟ فرمود: چون نوح كتاب و شريعتى آورد پيامبران بعد از او همه شريعت و كتاب وى را اخذ كردند، تا ابراهيم صحف و شريعتى آورد كه كتاب نوح را ترك كرد ...

پيامبرانيكه پس از ابراهيم آمدند همه تابع شريعت و صحف و منهاج ابراهيم بودند، تا موسى تورات و شريعت خويش را آورد و صحف را ترك نمود، هر پيامبريكه بعد از موسى آمد از تورات و شريعت موسى تبعيّت كرد تا عيسى انجيل و شريعتى آورد و شريعت موسى را ترك كرد پيامبران بعد از عيسى همه شريعت وى را دنبال كردند تا محمد صلّى اللّه عليه و آله آمد و قرآن را آورد حلال او تا قيامت حلال و حرام او تا قيامت حرام است. اينان‌اند پيامبران أولو العزم.

بنا بر اين أولو العزم بمعنى صاحبان شريعت و عزم بمعنى شريعت است.

در صافى و الميزان از كافى از امام صادق عليه السّلام منقول است: «سَادَةُ النَّبِيِّينَ وَ الْمُرْسَلِينَ خَمْسَةٌ وَ هُمْ أُولُو الْعَزْمِ‌ مِنَ الرُّسُلِ وَ عَلَيْهِمْ دَارَتِ الرَّحَى: نُوحٌ وَ إبْرَاهِيمُ وَ مُوسَى وَ عِيسَى وَ مُحَمَّدٌ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ عَلَى جَمِيعِ الْأَنْبِيَاءِ» لفظ «المرسلين» در نسخه صافى نقل نشده.

پس از آنكه از روايات استفاده كردم كه عزم در اين آيه بمعنى شريعت و كتاب است ديدم در الميزان ذيل آيه فرموده: معنى عزم در اينجا يا صبر است ... يا عزم بر وفا بميثاقيكه از انبياء گرفته شده ... و يا بمعنى عزيمة يعنى كتاب و شريعت است.

معناى سوم حق است و آن همان است كه روايات ائمه اهل بيت عليهم السلام آنرا بيان ميكند.

طبرسى رحمه اللّه در جوامع الجامع فرموده: أولو العزم از پيامبران كسى است كه شريعت تازه آورده و شريعت سابق را نسخ كند آنها پنج نفراند: نوح ابراهيم، موسى، عيسى و محمد صلّى اللّه عليه و آله و عليهم.

بقول بعضى آنها شش نفراند: نوح كه بر اذيت قوم خويش صبر كرد، ابراهيم كه بر آتش صبر نمود، اسحق‌