الْأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيها ...» استفاده ميشود يعنى: چون گوئى از خدا بترس توانائى و حكومتش او را بنافرمانى واميدارد و با اتّكاء بقدرت خويش از قبول حق امتناع ميكند.

راغب گويد: در اينجا بطور استعاره بحميّت و اباء مذموم، عزّت گفته شده. همچنين است قول اقرب الموارد.

«بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي‌ عِزَّةٍ وَ شِقاقٍ» ص: 2. در اين آيه مثل آيه سابق عزت بكفّار و بدكاران نسبت داده شده.

ظاهرا مراد از آن در آيه امتناع و تكبّر و عزّت ادعائى است و نكره آمدن آن قرينه اين احتمال است يعنى:

كفّار از قبول قرآن در امتناع و مخالفت‌اند آيه‌ «وَ لِلَّهِ‌ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ لكِنَّ الْمُنافِقِينَ لا يَعْلَمُونَ» منافقون: 8. روشن ميكند كه عزت واقعى مطلقا مال خدا و رسول و مؤمنان است.

«مَنْ كانَ يُرِيدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ‌ الْعِزَّةُ جَمِيعاً» فاطر: 10. ايضا نساء: 139- يونس: 65، عزّت همه دست خدا است و هر كس طالب عزّت باشد بايد از خدا بخواهد. عزتهاى ظاهرى و اعتبارى دنيا نيز در دست خداست كه ميدهد و ميستاند و اگر كسى بديگرى عزّت بدهد آنهم باذن و مشيّت خداست.

عزيز: از اسماء حسنى است بمعنى توانا و قادر در مجمع فرموده: عزيز توانائى است كه مغلوب نميشود و بقولى: كسى است كه چيزى بر او ممتنع نيست. «الْعَزِيزُ الْقَدِيرُ الذى لا يغالب و قيل هو القادر الذى لا يمتنع عليه شى‌ء اراد فعله».

«إِنَّكَ أَنْتَ‌ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ» بقره:

129. «أَنَّ اللَّهَ‌ عَزِيزٌ حَكِيمٌ» بقره: 209.

عزيز آنگاه كه درباره خدا بكار رفته نوعا با يكى از اسماء حسنى توأم است مثل «حكيم» در دو آيه فوق و مثل‌ «الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ» ابراهيم: 1. «وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ» شعراء: 9.

«وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْعَلِيمُ» نمل: 78. «الْعَزِيزُ الْغَفُورُ» ملك: 2. «الْعَزِيزِ الْوَهَّابِ» ص: 9. و نظائر آن. اينها ظاهرا براى‌