responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 3  صفحه : 326

«أَمَّنْ يَمْلِكُ‌ السَّمْعَ‌ وَ الْأَبْصارَ ...» يونس: 31. و هر جا با بصر بيايد، ميشود از آن مفرد و يا مطلق منظور باشد چنانكه در دو آيه ذيل‌ «إِنَ‌ السَّمْعَ‌ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلًا» اسراء: 36. «وَ خَتَمَ عَلى‌ سَمْعِهِ‌ وَ قَلْبِهِ وَ جَعَلَ عَلى‌ بَصَرِهِ غِشاوَةً ...» جاثية: 23.

و اين از خواصّ كلام فصيح خداست و گرنه جمع سمع اسماع و اساميع آمده است.

سميع: شنوا. از اسماء حسنى است. و چهل و هفت بار در قرآن مجيد آمده و همه درباره خداوند است جز در آيه‌ «مَثَلُ الْفَرِيقَيْنِ كَالْأَعْمى‌ وَ الْأَصَمِّ وَ الْبَصِيرِ وَ السَّمِيعِ‌ ...» هود: 24. و در اغلب آنها با كلمه عليم و در بعضى با كلمه قريب همراه است. و آن از صيغ مبالغه است مثل رحيم و عظيم.

سميع از صفات ذات است و خداوند در ذات خود سميع است خواه مسموعى باشد يا نه، در اصول كافى باب صفات الذات از امام صادق عليه السّلام نقل شده‌

«لَمْ يَزَلِ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ رَبَّنَا وَ الْعِلْمُ ذَاتُهُ وَ لَا مَعْلُومَ. وَ السَّمْعُ‌ ذَاتُهُ وَ لَا مَسْمُوعَ‌. وَ الْبَصَرُ ذَاتُهُ وَ لَا مُبْصَرَ.

وَ الْقُدْرَةُ ذَاتُهُ وَ لَا مَقْدُورَ. فَلَمَّا أَحْدَثَ الْأَشْيَاءَ وَ كَانَ (وُجِدَ) الْمَعْلُومُ وَقَعَ الْعِلْمُ مِنْهُ عَلَى الْمَعْلُومِ وَ السَّمْعُ‌ عَلَى‌ الْمَسْمُوعِ‌ وَ الْبَصَرُ عَلَى الْمُبْصَرِ وَ الْقُدْرَةُ عَلَى الْمَقْدُورِ ...».

در نهج البلاغه خطبه 150 فرموده‌

«السَّمِيعُ‌ لَا بِأَدَاةٍ وَ الْبَصِيرُ لَا بِتَفْرِيقِ آلَةٍ».

روايات ديگرى نيز در اين زمينه هست. صدوق رحمه اللّه در توحيد فرموده: سميع يعنى اگر مسموعى پيدا شود خدا نسبت بآن سميع است و ذات خدا سميع است معنى ديگر آنكه خدا سميع الدعاء يعنى اجابت كننده دعاست. ابن اثير در نهايه گويد: سميع آنست كه از درك او هيچ مسموعى و لو مخفى هم باشد، فوت نشود خدا بدون گوش، شنواست و آن از صيغ مبالغه است. راغب گويد: مراد از سميع دانا بودن خداست بمسموعات.

نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 3  صفحه : 326
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست