«فَمَهِّلِ الْكافِرِينَ أَمْهِلْهُمْ‌ رُوَيْداً» طارق: 17. رويد بمعنى قليل است چنانكه طبرسى، زمخشرى و بيضاوى و ديگران گفته‌اند و آن در آيه صفت مفعول محذوف است يعنى «امهلهم امهالا رويدا» و آن بتصريح قاموس تصغير «رود» است.

اراده خدا يعنى چه؟

در بسيارى از آيات قرآن از اراده خدا سخن رفته نظير «إِنَّما قَوْلُنا لِشَيْ‌ءٍ إِذا أَرَدْناهُ‌ أَنْ نَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ» نحل: 40. «إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ» يس: 82.

«ما ذا أَرادَ اللَّهُ بِهذا مَثَلًا» بقره: 26.

«وَ إِذا أَرادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوْءاً فَلا مَرَدَّ لَهُ» رعد: 11. و امثال اينها.

اراده در بشر چنانكه ميدانيم توأم با انقلاب و شوق و تغيير فكر و غيره است ولى خداوند ثابت و لا يتغير است و حتما اراده خدا مثل اراده بشر نيست تعالى اللّه عن ذلك علوّا كبيرا. در اين صورت اينكه ميگوئيم. خدا اراده فرمود. خدا مريد است يعنى چه؟ تدبر در آيات قرآن نشان ميدهد كه اراده خدا بمعنى حكم و دستور خداست و حكم و اراده هر دو يكى هستند مثلا «وَ إِذا أَرادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوْءاً فَلا مَرَدَّ لَهُ» رعد: 11. روشن ميكند كه اراده همان دستور و حكم است كه توأم با وقوع خارجى است و اگر مثل اراده و فكر بشرى بود «فَلا مَرَدَّ» صحيح نبود بلكه لازم بود گفته شود «اذا اوصل اللّه سوءا بقوم فلا مردّ له» ايضا آيه‌ «فَأَرادَ رَبُّكَ أَنْ يَبْلُغا أَشُدَّهُما وَ يَسْتَخْرِجا كَنزَهُما» كهف: 82. كه اراده خدا همان دستور بآن عالم بود كه ديوار را مرمّت كرد.

دو آيه زير «إِنَّما قَوْلُنا لِشَيْ‌ءٍ إِذا أَرَدْناهُ‌ أَنْ نَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ» نحل:

40. «إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ» يس: 82. نشان ميدهد كه اراده خدا سابق بر امر خداست ولى بايد گفت: كه اين اعتبارى است و گرنه قول و امر و اراده هر سه يكى است.

راغب در مفردات گفته: اراده‌