responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 352

آيه در باره سدّ ذو القرنين است كه در «قرن» انشاء اللَّه خواهد آمد يعنى چون وعده پروردگارم آيد آنرا كوبيده و نرم ميكند وعده پروردگارم حقّ و حتمى است.

در الميزان ج 13 ص 428 فرموده:

آنچه مى‌بينم ... دكّاء از دكّ بمعنى ذلّت است در لسان العرب گفته: «جَبَلٌ‌ دَكٌ‌: ذَلِيلٌ» مراد از دكّ سدّ ذلت آنست كه اعتنائى بآن نشود. زيرا وسائل ارتباط آنرا بى اثر كرده است.

دكّ و دكّاء هر دو بيك معنى است و بقصر و مدّ هر دو خوانده شده است طبرسى رحمه اللَّه ذيل آيه‌ «فَلَمَّا تَجَلَّى رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ‌ دَكًّا وَ خَرَّ مُوسى‌ صَعِقاً» اعراف: 143 كه توضيح آن در «جلو» گذشت گفته است دكّا در اين آيه و در سوره كهف هم با مدّ و هم با قصر خوانده شده.

دكّا و دكّاء در هر دو آيه اسم و بمعنى كوبيده شده و نرم شده است و شايد دكاء بر شدّت نرم شدن دلالت داشته باشد چنانكه دكّا در آيه 21 فجر حاكى از شدّت است.

دلوك: (بر وزن سلوك) ميل. «أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوكِ‌ الشَّمْسِ إِلى‌ غَسَقِ اللَّيْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كانَ مَشْهُوداً» اسراء:

78 راغب ميگويد دلوك شمس بمعنى ميل بغروب است. صحاح آنرا زوال گفته است و مراد از زوال ميل و انحراف خورشيد از وسط آسمان بطرف مغرب است و عبارت اخراى وقت ظهر ميباشد.

قاموس آنرا غروب، زرد شدن، ميل و زوال از كبد سماء گفته است.

طبرسى آنرا ظهر معنى كرده و از ثعلب نقل ميكند كه معنى آن ميل است. ابن اثير در نهايه گفته اصل دلوك بمعنى ميل است و از دلوك شمس زايل شدن آن از وسط آسمان قصد ميشود و گاهى غروب آفتاب مراد است.

در روايات اهل بيت عليهم- السلام دُلُوكِ شمس بزوال يعنى ظهر

نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 352
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست