گفتهاند لات همان لا است كه تاء بآن لاحق شده و بمعنى ليس است و اسم
آن محذوف و حين خبر آنست يعنى: «لَيْسَالْحِينُحِينَ مَنَاصٍ» آنوقت وقت نجات نيست معنى آيه چنين ميشود: چه بسيار
مردمانى كه پيش از آنها هلاك كرديم هنگام هلاكت ناله و استغاثه كردند ولى آنوقت
مهلت و نجات نيست.
حيي:زنده.وَ تُخْرِجُالْحَيَمِنَ الْمَيِّتِ وَ تُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَالْحَيِ ...آل عمران:
27 زنده را از مرده و مرده را از زنده خارج ميكنى.
در صحاح گويد: حياة ضدّ موت و حىّ ضدّ ميّت است ناگفته نماند: حيات
در كلام اللَّه مجيد به حيات عادى انسان و حيوان و نبات، و بحيات دينى و ايمانى
گفته شده مثلوَ أَوْصانِي بِالصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ ما دُمْتُحَيًّامريم: 31 و نحووَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ
كُلَّ شَيْءٍحَيٍانبياء: 30 و نحوأَ وَ مَنْ كانَ مَيْتاًفَأَحْيَيْناهُوَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً
يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِانعام: 122 كه در اين آيه مراد از «احييناه» حيات
دينى و بصيرت است.
و نيز بحيات آخرت اطلاق شده مثليَقُولُ يا لَيْتَنِي
قَدَّمْتُلِحَياتِيفجر: 24 و هكذا بآدم فهيم و عاقل
حىّ گفته شدهلِيُنْذِرَ مَنْ كانَحَيًّاوَ يَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَى الْكافِرِينَيس: 70 اينك چند آيه را بررسى
ميكنيم:
در اين آيه مثل چند آيه ديگر زنده شدن زمين مورد نظر است.
ممكن است بگوئيد زنده شدن زمين همان روئيدن تخمها و دانههاى درون
زمين است ولى با مراجعه بآيه ديگر خواهيم ديد كه زمين قطع نظر از دانهها شخصا
زنده ميشود گر چه بر ما محسوس نيست در سوره حجّ آيه 5 چنين است ... وَ تَرَى الْأَرْضَ
هامِدَةً فَإِذا أَنْزَلْنا عَلَيْهَا الْماءَ