قواعد فقه - محقق داماد‌، سيد مصطفى

نام کتاب : قواعد فقه نویسنده : محقق داماد‌، سيد مصطفى جلد : 3 صفحه : 72

‌
نائينى [1] به اين مسأله توجه كرده‌اند و در پاسخ گفته شده كه عدم حجّيت خبر فاسق مشمول منطوق آيه است و مفهوم آيه اگر چه عام است و شامل احكام و موضوعات مى‌گردد ولى با ادلّه بيّنه تخصيص مى‌خورد. و موضوعات خارج مى‌گردد، و در اينگونه موارد شرائط اعتبار بيّنه از جمله تعداد لازم الرعايه است.
گويى براى ايشان مسلّم است كه بيّنه در شرع به معناى دو شاهد عادل است و با اين فرض مفهوم آيه را تفسير كرده‌اند.
به نظر مى‌رسد، با توجه به تحقيقى كه در مبحث آتى ارائه خواهيم داد؛ مبنى بر اين كه بيّنه در حقيقت شرعيه و يا متشرعه معناى خاصى ندارد؛ بلكه به همان معناى عرفى در ادلّه شرعيه آمده است، لذا به موجب مفهوم آيه حجيّت خبر عادل واحد در كليه موضوعات جز در موارد خاصه منصوص و معيّن نيز جارى خواهد بود.
محقّق حايرى در مبحث اعتبار خبر مؤذن نسبت به دخول وقت نماز عموم و شمول حجّيت عدل واحد در موضوعات را به صاحب جواهر منتسب نموده است. [2]
شرايط شاهد
شهادت وقتى داراى ارزش است كه شاهد داراى شرايط زير باشد:
1. عدالت
از شروط اعتبار شهادت عدالت شاهد است اگر شاهدى به دروغ و فسق مشهور است گواهى و شهادت او قبول نمى‌شود. اعتبار و شرط عدالت براى شاهد از امور اجماعى و اتفاقى ميان عموم فقيهان مكاتب اسلامى است. و مستند آن هم آيات قرآن و هم روايات است.
آيات شريفه: الف) «إِذٰا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِينَ الْوَصِيَّةِ اثْنٰانِ ذَوٰا عَدْلٍ مِنْكُمْ». [3] اگر چه در مورد وصيت است ولى با توجه به آن كه امر وصيت از امور‌

[1] فوائد الاصول، كاظمى؛ ج 3، ص 107.
[2] كتاب الصلاة، حاج شيخ عبد الكريم حائرى؛ ص 22.
[3] مائده؛ 106.

نام کتاب : قواعد فقه نویسنده : محقق داماد‌، سيد مصطفى جلد : 3 صفحه : 72

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست