حكومت حضرت على (ع)، شيعه اماميه در جهان اسلام به حكومت ظاهرى دست
نيافته بود تا آن كه انقلاب اسلامى موجب استقرار حكومت جمهورى اسلامى در ايران
گرديد كه به موجب قانون اساسى مذهب حقه اثنىعشريه در آن حاكم است؛ اين حكومت در
آغاز راهى است كه بتواند حكومت عدل اسلامى را در ايران مستقر نمايد و طبعا در
مسائل تازه كه ناشى از پيچيدگى روابط امروزى مردم است فقه عميق و جامع الاطراف
اماميه با اجتهاد مستمر مجتهدين جامع الشرائط بايد رويههاى متناسبى ايجاد كند تا
حكومت به هدفهاى خود برسد. آيين دادرسى اسلام با توجه به احكام قرآنى و سنت پيغمبر (ص) و ائمه
معصومين (ع) بر مبناى احقاق حق و اجراى عدالت و اجتناب از هوى و هوس قرار دارد و
بايد متناسب با اين هدفها قواعد و تشريفاتى در آيين دادرسى مورد توجه قرار گيرد
كه كشف حقيقت و اجراى عدالت به همراه تسريع در حل و فصل خصومت تحقق يابد كه هنوز
حكومت اسلامى راه درازى براى تحقق اين هدف در پيش دارد و اميد است به سرعت به
مدينه فاضله اسلامى دست يابد. با توجه به مراتب بالا ذكر اين نكته بىجا نيست كه با امعان نظر در
آيين دادرسى و سازمان قضايى اسلامى عظمت مقررات دادرسى اسلامى از اينجا شناخته مىشود
كه در زمانى آيين دادرسى به شيوه راقى و عالى توسّط پيامبر اسلام (ص) ارائه گرديد
كه اروپا دوران قرون وسطى را مىگذراند و به شهادت تاريخ دادرسى به شيوه"
اردئال" انجام مىشد و اين شيوه حتى تا قرن 14 ميلادى يعنى 7 قرن پس از ظهور
اسلام ادامه داشت. شيوۀ اردئال به معناى آزمايش ايزدى است. آنان معتقد بودند
كه خداوند بىگناه را از طريق غيبى نجات خواهد داد. شيوه مزبور به گونههاى مختلفى انجام مىشد از جمله آنكه متهم را به
آب مىافكندند چنانچه آب او را بيرون مىانداخت مقصر بود و اگر در خود فرد مىبرد
او را با طنابى كه به دست او بسته بودند بيرون مىكشيدند و تبرئه مىشد. طريق ديگر اين بود كه آهن گداخته را به دست او مىدادند كه آن را 9
فوت حمل كند اگر دست او عفونت نمىكرد بىگناه بود و اگر عفونت مىكرد مقصر شناخته