قواعد فقه - محقق داماد‌، سيد مصطفى

نام کتاب : قواعد فقه نویسنده : محقق داماد‌، سيد مصطفى جلد : 3 صفحه : 108

‌
مى‌باشند، كه در اين صورت به همان چيزى سوگند داده مى‌شوند كه مورد احترام و پرستش آنان است. رويه قضايى على (ع) نيز به همين گونه منقول است كه آن حضرت يهوديان را به تورات سوگند مى‌داده است. [1]
تغليظ سوگند
آنچه در اداى سوگند ركن اساسى محسوب است، همان لفظ جلاله و يا اسماء خاصه حق است، ولى به قضات توصيه شده است كه اداى سوگند را با تشريفات هرچه بيشتر انجام دهند تا موجب هراس سوگندخورنده گردد. تنها به نام جلاله قناعت نكنند و جملاتى به شرح زير بيفزايند «و الله الذي لا اله الّا هو الرحمن الرحيم الطالب الغالب الضار النافع المدرك المهلك الذي يعلم من السر ما يعلمه من العلانيه». و نيز زمان و مكانى مقدس را براى اداى سوگند انتخاب نمايند. مانند روز جمعه در مساجد و امثال آن. اين مطلب در قانون مدنى ايران ماده 1328 آمده است «دادگاه مى‌تواند نظر به اهميت موضوع دعوى و شخصيت طرفين و اوضاع و احوال مؤثر مقرر دارد كه قسم با تشريفات خاص مذهبى ياد شود و يا آن را به نحو ديگرى تغليظ نمايد».
تبصره: «چنانچه كسى كه قسم متوجه او شده تغليظ را قبول نكند و به نحو عادى قسم بخورد ناكل محسوب نمى‌شود». اين تبصره از شرايع محقّق حلى گرفته شده است. [2]
به موجب ماده 16 آيين‌نامه اتيان سوگند «دادگاه مى‌تواند به مناسبت مليّت كسى كه سوگند ياد مى‌كند كيفيت سوگند را از حيث زمان و مكان و غيره تعيين كند. منظور اين است كه چنانچه سوگندخورنده از اقليت‌هاى دينى هستند، مسيحيان روز يكشنبه در محل كليسا و يهوديان در روز دوشنبه در معبد خودشان سوگند داده مى‌شوند».

[1] شرح لمعه؛ همانجا.
[2] شرايع الاسلام؛ ج 4، ص 88.

نام کتاب : قواعد فقه نویسنده : محقق داماد‌، سيد مصطفى جلد : 3 صفحه : 108

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست