قواعد فقه - محقق داماد‌، سيد مصطفى

نام کتاب : قواعد فقه نویسنده : محقق داماد‌، سيد مصطفى جلد : 2 صفحه : 295

‌
15 قاعدۀ احسان
قاعدۀ فقهى ديگرى كه به توضيح آن مى‌پردازيم قاعده احسان است. منظور از اين قاعده اين است كه هرگاه كسى به انگيزۀ خدمت و نيكوكارى به ديگران، موجب ورود خسارت به آنان شود، اقدامش مسئوليت‌آور نيست. براى روشن شدن جنبه‌هاى مختلف اين قاعده به توضيح آن مى‌پردازيم.
مبانى فقهى
1. كتاب
خداوند در آيه 91 از سوره توبه مى‌فرمايد: «لَيْسَ عَلَى الضُّعَفٰاءِ وَ لٰا عَلَى الْمَرْضىٰ وَ لٰا عَلَى الَّذِينَ لٰا يَجِدُونَ مٰا يُنْفِقُونَ حَرَجٌ، إِذٰا نَصَحُوا لِلّٰهِ وَ رَسُولِهِ مٰا عَلَى الْمُحْسِنِينَ مِنْ سَبِيلٍ وَ اللّٰهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ»؛ يعنى بر ناتوانان و بر بيماران و بر آنان كه توان مالى در ارفاق ندارند حرجى نيست؛ آنگاه كه براى خدا و رسول او نيكو بينديشند. بر افراد نيكوكار هيچ سبيلى نيست و خداوند آمرزنده مهربان است.
آيه فوق در جريان جنگ تبوك نازل شده است. هنگامى كه رسول خدا مسلمانان را براى جنگ تبوك دعوت كردند، افرادى كه توان جسمى يا مالى داشتند، به هر صورت به جبهه كمك كردند؛ ولى برخى از مسلمانان نه توان جسمى داشتند تا در جبهه شركت كنند و نه توان مالى. برخى از آنان حتى از داشتن پا نيز محروم بودند. سه نفر از‌

نام کتاب : قواعد فقه نویسنده : محقق داماد‌، سيد مصطفى جلد : 2 صفحه : 295

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست