9 قاعده تلف مبيع قبل از قبض اگر چه به مجرد وقوع بيع، مشترى مالك مبيع و بايع مالك ثمن مىشود،
ولى اين قاعده مقرر مىدارد كه هرگاه پس از عقد بيع و قبل از تسليم، مبيع نزد بايع
تلف شود، از مال بايع تلف شده است، نه از ملك مشترى، هر چند كه مشترى از زمان تحقق
عقد بيع، مالك مبيع شناخته مىشود. به عبارت ديگر، با توجه به اين كه تلف هر مالى در ملك مالكش صورت مىگيرد
و با عنايت به اين كه با انجام معامله، مبيع، ملك خريدار مىشود، هر چند كه تلف
قبل از تسليم باشد، قاعده مورد بحث، خروجى است از مقتضاى اصول و قواعد اوليه حاكم
بر معاملات كه در سطور آينده در اين باره بحث خواهيم كرد. البته جريان قاعده در
خصوص موردى است كه مبيع عين خارجى معين باشد و صورتى كه مبيع كلى فى الذمه باشد از
محل بحث خارج است؛ زيرا در اين صورت، بدون تحويل و قبض مبيع توسط مشترى، مالكيت
نسبت به مبيع براى مشترى حاصل نخواهد شد. در جريان قاعده فرقى نيست كه براى تسليم مبيع، موعدى معين گرديده يا
آن كه بايع در تحويل مبيع تأخير كرده باشد. 1. مستندات قاعده الف) روايات 1. حديث نبوى «كلّ مبيع
تلف قبل قبضه فهو من مال بائعه»، يعنى هر مبيعى كه قبل از قبض تلف شود از مال
بايع آن تلف گرديده است.
اين
حديث را صاحب كتاب مستدرك الوسائل