آوايى» [1] متن نگريسته ايم و از ديد سبك شناسى [2] آواها، واژه ها و ويژگيهاى آن را نمايانده ايم.
ديگرگونيهايى كه در واجها روى مى دهد، مختلف و متنوع است و هر كدام نامى ويژه خود دارد. ما نيز كوشيده ايم اين دگرگونيها و فرآيندها را با نام و نوع هر يك از آنها همراه كنيم.

۱. فرآيند كاهشى (حذف)

اين فرآيند، خود به چهار شيوه به دست مى آيد و هر كدام كاركردى ويژه دارد:

الف) كاهش كمى (حذف صامت)

۱. كاهش همزه آغازى: [3]

سُتُرَه (اُستُرَه = تيغ) ۳/۱۴۶؛ سُتُخان (استخان، استخوان) [4] ۱۲/۲۸۰؛ فَسار (افسار) ۲۰/۶۵.
نيز ترجمه تفسير طبرى: سِپَر غَم (اِسپَر غَم) ۱/۵۵ .

۲. كاهش واج (صامت) «ن»:

پيغمبراشان (پيغمبرانشان) ۱۴/۳۳؛ بزرگ ترا (بزرگ تران) ۱۵/۲۵۸؛ ما را

[1] Phonological.

[2] «Phonostylistics» يا «Stylistics of the sound». براى توضيح بيشتر، بنگريد به: كليات سبك شناسى، سيروس شميسا، انتشارات فردوس، تهران، ۱۳۷۲، ص ۱۵۳.

[3] قدماء به آن «الف زايد» مى گفتند. علاوه بر نمونه هايى كه از نظر گذشت، در واژه «اشكَمب» پهلوى نيز اين فرآيند پس از حذف همزه و قرار دادن مصوّت كوتاه مربوط به آن در زير صامت بعدى قابل ملاحظه است: اِشكَمب ـ شكَم (شكمبه، شكنبه، اشكم). نيز مراجعه فرماييد به: محمد تقى بهار (ملك الشّعرا)، سبك شناسى، چاپ هشتم، اميركبير، تهران، ۱۳۷۵، ج ۱، ص ۲۰۹.

[4] واژه «astvant» مادى به معنى استخوان، استه، خسته و هسته است. در اين واژه «ast» ريشه كلمه و «Vant» پسوند آن است. براى اطلاع بنگريد به: تاريخ زبان فارسى، محسن ابوالقاسمى، سمت، تهران، ۱۳۷۳، ص ۱۱۵.