او عمل بايد كردن و متشابه منسوخ باشد كه با او ايمان بايد آوردن و بر او كار نبايد كردن و اين روايت «عطيه» است از «عبداللّه ». و روايتى از على بن طلحه از عبداللّه عباس آن است كه محكمات قرآن حرام و حلال و حدود و احكام و فرايض است كه آن را كار بايد بستن و ايمان بايد آوردن و متشابه امثال و مواعظ و مقدم و مؤخر است كه در اينجا چيزى نبود كه كار بايد بستن... . محمد بن جعفر بن الزُبير گفت: محكم آن باشد كه محتمل نباشد، الاّ يك وجه را و متشابه آن بود كه محتمل بود وجوه را. بعضى ديگر گفتند: محكم آن باشد كه علماى تأويل دانند و متشابه آن بود كه تأويل آن جز خداى تعالى نداند. كالخبر عن قيام الساعة؛ چنان كه خبر قيامت و آنكه فردا چه باشد و هر كس چند ماند و كى ميرد و كجا ميرد و آنچه اخبار غيب است. ابن كيسان گفت: محكم آن باشد كه در او انديشه نبايد كردن تا معنى، مفهوم شود و متشابه آن بود كه معنى اولاً به نظر و انديشه بسيار نتوان دانستن و اين نزديك است به آنكه ما گفتيم: ابو عثمان گفت: محكم فاتحة الكتاب است كه نماز روا نباشد، الا به او. محمد بن الفضل گفت: محكم سوره اخلاص است كه در او جز توحيد نيست و متشابه «قدر» است. بدان كه قرآن همه محكم است از يك وجه، و از يك وجه همه متشابه، و از يك وجه بهرى محكم است، و بهرى متشابه.
اما آنكه جمله محكم است قوله: «الر كِتابٌ أُحْكِمَتْ آياتُهُ» ، و معنى آن است كه آياتش جمله محكم است؛ چنان كه نقصى بر او راه نيابد و متناقض نشود و شبهه ملحدان و اصحاب اباطيل بر او متطرق نشود؛ چنان كه گفت: «لا يَأْتِيهِ الْباطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ» . و آنكه جمله متشابه است؛ چنان كه گفت: «كِتاباً مُتَشابِهاً مَثانِيَ» و معنى آنكه: يشبه بعضه بعضا فى الاحكام والاعجاز وانتفاء التناقض عنه. بهرى با بهرى ماند در احكام و اعجاز و نفى نقض از او بهرى محكم است و بهرى متشابه بر اين معانى كه گفته شد. و اين است جواب آن كس كه گويد در قرآن آيات متناقض است. نبينى كه در آيه اى گفت: قرآن جمله