المقدس مى كردند، چون رسول صلى الله عليه و آله مدينه آمد، شانزده ماه روى به بيت المقدس مى كرد به روايت براء بن عازب و به روايت عبداللّه عباس هفده ماه، و به روايت سدى هيجده ماه، و به روايت انس نوزده ماه، و به روايت معاذ بن جبل سيزده ماه. چون رسول صلى الله عليه و آله در مدينه به فرمان خداى تعالى روى به بيت المقدس مى كرد در نماز، و پيش از آن به مكه روى به كعبه كردى، جهودان به آن شادمانه بودند و خويشتن را در آن تشريفى مى شناختند، به رسول تقرّبى مى كردند. رسول صلى الله عليه و آلهطمع به ايمان ايشان دربست. خداى تعالى قبله بگردانيد تا رسول صلى الله عليه و آلهو صحابه بدانستند كه اين موافقت جهودان، نه از آن بود كه چيزى در دل داشتند. چون قبله به كعبه افتاد، جهودان كه تقرب مى كردند، برگشتند و دشمنى و تبرا آشكار كردند». [1]
پس از آنكه به صراحت به نسخ توجه به بيت المقدس به وسيله آن قبله اشاره كرد، [2] مى نويسد:
«عبداللّه عباس مى گويد: نسخى كه در قرآن بود حديث قبله بود. حق تعالى آن حكم را منسوخ كرد؛ يعنى توجه بيت المقدس در نماز به توجه به مسجد الحرام. زهرى گفت: اول منسوخ در سوره البقره حديث قبله است. اگر گويند: كدام آيه منسوخ است به اين آيات، و در قرآن هيچ جاى نيست حديث توجه به بيت المقدس، تا گويند اين آيات ناسخ آن است؟ گوييم: اگر چه مفصل نيست، مجمل است، فى قوله: «وَ لِلّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ» [3] ». [4]

ب) آيه قتال

«وَ قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللّهِ الَّذِينَ يُقاتِلُونَكُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللّهَ لا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ» [5] :

[1] روح الجنان، ج ۱، ص ۲۲۰. آنچه اشاره شد يكى از چندين شأن نزولهايى است كه در اين تفسير براى آيه فوق ذكر كرده است.

[2] همان، ص ۲۲۰، ۲۲۲.

[3] بقره (۲): ۱۱۵.

[4] روح الجنان، ج ۱، ص ۲۲۲.

[5] بقره (۲): ۱۸۵.