ميبدى، فارسى است و از اين تفسير قديمى تر است، ولى شيعى نيست. مؤلّف در مقدّمه خود بر تفسير مى نويسد:
«پس چون جماعتى از دوستان و بزرگان از اماثل و اهل علم و تديُّن اقتراح كردند كه در اين باب جمعى بايد كردن، چه اصحاب ما را تفسيرى نيست مشتمل بر اين انواع، واجب ديدم اجابت كردن ايشان، و وعده دادن به دو تفسير: يكى به پارسى و يكى به تازى، جز كه پارسى مقدّم شد بر تازى؛ براى آنكه طالبان اين بيشتر بودند، و فايده هر كسى بدو عام تر بود. و اين كتاب إن شاء اللّه از ميانه اطناب و اختصار بُوَد؛ اطنابى كه مُمِلّ نباشد و اختصارى كه مُخِلّ نباشد».
بعضى از اختصاصات اين تفسير عبارت اند از: ۱. شواهد شعرى اعمّ از فارسى و عربى در آن بسيار است. همچنين امثال و كلمات سائره عربى. شادروان آيه اللّه شعرانى كه يكى از طبعهاى اين تفسير را تصحيح و منتشر كرده است، بر آن است كه شواهد شعرى اين تفسير از تفسير طبرى و كشّاف زمخشرى هم بيشتر است.
۲. جنبه كلامى اين تفسير، معتدل و متوسّط است، شبيه به تفسير طبرى، و به اندازه تبيان و مجمع البيان يا كشّاف يا تفسير كبير فخر رازى بحثهاى كلامى ندارد.
۳. احاديث منقول در اين تفسير، عمدتاً احاديث و اخبارى است كه از ائمّه معصومين عليهم السلام روايت شده است. ابوالفتوح به احاديث اهل سنّت هم در درجه بعد از احاديث شيعه اعتنا دارد و از مفسّران صحابه و تابعين، اقوال ابن عبّاس، قتاده، سُدّى و مجاهد را نقل مى كند.
۴. در زمينه قصص انبياء، بدون نقّادى از كتاب عرائس ثعلبى، كه پر از اسرائيليّات و گزاف گويى است، نقل مى كند.
۵. در اخلاق و زهد و آداب از اقوال مشايخ صوفيّه و عرفا بسيار مى آورد.
يكى از استادان سابق دانشگاه تهران به نام دكتر عسكر حقوقى، كتابى در سه