عجب است!
يعنى در جنب عجايبى كه در آيات و دلالات ما هست از كمال قادرى ما بس عجب!! چه آنچه من آفريده ام از آسمانها و زمينها و كوهها و درياها و اصناف مخلوقات، در او عجايب بيشتر است. و كهف، غار باشد در كوه، و در رقيم خلاف كردند؛ عبداللّه عباس گفت: وادى اى است ميان «غضبان» و «وايله» [1] ، پيشتر از فلسطين. آن نام آن وادى است كه اصحاب كهف در او بودند.كعب الاحبار گفت: نام ديه ايشان است. و بر قول عبداللّه عباس من رقمة الوادى باشد و آن آنجا باشد كه آب در او باشد. عرب گويد: كسى را كه امرى كند كه در ميان كارى شود، «عليك بالرقمة ودع الضّفّة» در ميان رو و كناره رها كن؛ يعنى: اصل كار جوى و حواشى رها كن. وضفّتا الوادى جانباه [2] .سعيد جبير گفت: رقيم، لوحى بود از ارزيز، نام ايشان و غيبت ايشان بر آنجا نقش كرده بودند بر در غار بنهادند تا مردم ببينند و از آن معتبر شوند [3] و برين تأويل رقيم، فعيل باشد به معنى مفعول، من الرّقم وهو الكتابة [4] .قولى ديگر آن است كه نافع روايت كرد از عبداللّه عمر، و وهب روايت كرد از نعمان بشير از رسول صلى الله عليه و آله كه او گفت: اصحاب الرقيم سه مرد بودند كه از شهر بيرون

[1] ... «وايله» غلط، و صحيح «ايله» است. رجوع به غضبان در معجم البلدان شود (لغتنامه دهخدا، حاشيه ص ۲۷۳۳، حرف الف).

[2] دو جانب دره را ضفّتا (صفتان) گويند.

[3] معتبر شوند؛ يعنى عبرت گيرند.

[4] «رقيم» بر وزن «فعيل» است و به معنى مفعول از كلمه «رقم» و آن به معنى كتابت و نوشتن است.