صفقه، و اگر چه ذكر صفقه نرفته است؛ چون ذكر خسران رفته است و ربح و خسران در صفقت باشد». (شعرانى، ج ۴، ص ۴۱۲)
در مورد آيه «لكِنِ الرّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ... وَالْمُقِيمِينَ الصَّلاةَ» (نساء ۴: ۱۶۲) بحث بر سر اِعراب «مقيمين» است كه چرا بر خلاف بقيه معطوفها منصوب است. برخى مقيمين را نه صفت راسخون، بلكه در محلّ جر و معطوف به «بما اُنزل إليك» دانسته اند با تقدير «بالمقيمين» و ابوالفتوح مى گويد كه: «بن محمّد الجرير اختيار اين قول كرد» (شعرانى، ج ۴، ص ۷۰)؛ يا در تفسير آيه ۱۱۰ سوره آل عمران، كه «كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنّاسِ» آورده است: «و محمّد بن جرير گفت كان تامّه است و معنى آن است كه خَلفتُم و وَجَدْتُم خيرُ اُمَّةٍ» (شعرانى، ج ۳، ص ۱۵۰).
در همين بحثهاى نحوى هم گاهى پاى اختلاف نظر پيش مى آيد؛ مثل اِعراب «إلاّ اذىَّ» در آيه ۱۱۱ سوره آل عمران كه:
«محلّ او نصب است بر استثناء، و ابن جرير طبرى و بلقسم بلخى گفتند استثناى منقطع است؛ براى آنكه آن اذى ايشان را زيان ندارد، و اولى_'feتر آن است كه استثناى متّصل باشد؛ براى آنكه «اذى» از جنس مضرّت باشد و منقطع آن بود كه مستثنا از جنس مستثنا منه نباشد؛ چنان كه ما بِالدّار مِن احدٍ الاّ حِماراً». (شعرانى، ج ۳، ص ۱۵۲)

ج) مباحث فقهى

بخش عظيمى از مطالب تفسيرى روض الجنان مربوط مى شود به مباحث فقهى و شرعى. شيخ ابوالفتوح گاهى در ضمن تحليل و تفسير آيات با استناد به ادلّه شرعى و تكيه بر آيات و احاديث خود، رأساً به اظهار نظر مى پردازد و با مقايسه آراى پيشينيان، از محدّثان و مفسّران، به استنباطهاى تازه فقهى مى رسد.
روى هم رفته اين امتياز تفسير شيخ را از نظر فقاهت و بيان مسائل دينى و فلسفه