براى طواف عمره و يك بار براى طواف النّساء و يك بار براى الوداع، آن را حجّ خوانند». (چاپ شعرانى، ج ۱، ص ۳۹۳)
و از اين قبيل است در مورد كلمه «موتُوا» و معنى آن در آيه ۱۱۹، سوره آل عمران كه نظر محمّد جرير را، كه «تو بر ايشان نفرين كن به مرگ» است، نمى پذيرد و با استناد به عرف و كلام عرب، نظر خود را، كه «بميريد» است، ترجيح مى دهد (رك: همان، ج ۳، ص ۱۶۴).
چنان كه ملاحظه مى شود، گاهى ترجمه سخن طبرى را به فارسى مى آورد، ولى بيشتر اوقات به اقتضاى مطلب عين نظر او را به ويژه اگر كوتاه باشد، نقل مى كند. در توضيح «لَوْ يُضِلُّونَكُم» از آيه ۶۹ سوره آل عمران آورده است: «محمد جرير گفت: يُهْلِكُونكم، مراد به اضلال اهلاك است» و يا در مورد كلمه «شَغَفَ» در آيه سى ام سوره يوسف، «محمّد بن جرير گفت: غَمَّها، دل تنگ بكرد او را» (رك: روض الجنان و روح الجنان، بنياد پژوهشهاى اسلامى، مشهد، ۱۳۶۷، ج ۱۱، ص ۶۱).

ب) مسائل نحوى

ملاحظات نحوى در هر دو تفسير قابل توجّه است و استنادهاى ابوالفتوح به طبرى، توأم با احتياط و اجتهاد علمى. به هنگام بحث از مرجع ضمير مكرّر «ه» در عبارت «بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ» (نساء ۴: ۱۵۹)، مى گويد:
«حسن و قَتاده و ربيع بن انس و ابومالك و ابن زيد گفتند: هر دو راجع است با عيسى... جز كه بر اين قول آيه مخصوص باشد. و عطيّه از عبداللّه عباس، و محمّد بن جرير در تفسير اختيار اين قول كرد». (شعرانى، ج ۴، ص ۶۴)
در مورد آيه «قالُوا يا حَسْرَتَنا عَلى ما فَرَّطْنا فِيها» (انعام ۶: ۳۱) آورده است كه:
«در ضمير خلاف كردند كه راجع با چيست. محمّد بن جرير گفت راجع است با