بنىنضير/
قبيله/ غزوه مهران اسماعيلى بنىنضير/ قبيله/ غزوه: از قبايل بزرگ يهودى
يثرب و نام يكى از غزوههاى پيامبراكرم صلى الله عليه و آله بنىنضير از قبايل برجسته و اثرگذار و داراى
نقش فراوانى در روند حوادث صدر اسلام بوده است. روابط گسترده اين قبيله، با ديگر
قبايل، توان بالاى نظامى و اقتصادى و دامنه نفوذ فرهنگى آنان موجب چنين جايگاهى
شده بود. روابط خصمانه و احتجاجهاى دينى ميان مسلمانان ويهود و تاثير غير مستقيم
آنها در جنگهايى چون سويق، احزاب، بنىقريظه و خيبر برخاسته از همين موقعيت بود،
افزون بر اين دو تن از همسران پيامبر، صفيّه[1] و ريحانه[2] نيز از بنىنضير
بودند. در قرآن به نام اين قبيله تصريح نشده است؛ اما
نام ديگر سوره حشر را سوره بنىنضير دانستهاند.[3] در قرآن
واژه بنىاسرائيل بيش از واژه اهل كتاب يا يهود بهكار رفته و محدثان و مفسران
نخستين، براى بيان شأن نزول و گاه براى تطبيق واژه بنىاسرائيل بر يهوديان يثرب از
جمله بنىنضير رواياتى را ذيل آياتى در سورههاى بقره، آلعمران و مائده نقل
كردهاند. نسب و خاستگاه بنىنضير درباره بنىنضير دو ديدگاه متفاوت وجود دارد:
برخى آنها را از بنىاسرائيل دانستهاند كه نسبشان از طريق هارون به يعقوب مىرسد
و برخى ديگر آنها را عربهاى يهودى شده دانستهاند. در ميان مورخان مسلمان تنها
يعقوبى است كه آنان را از عربهاى يهودى قبيله[1] . الطبقات، ج 8، ص 120- 119؛ السيرةالحلبيه، ج 2، ص 675- 676
[2] . الطبقات، ج 8، ص 129- 130؛ اسدالغابه، ج 5، ص 460
[3] . البدايه والنهايه، ج 4، ص 85؛ لبابالنقول، ص 407