اسلام غفار غفاريها از همان آغاز با بعثت رسول خدا صلى
الله عليه و آله در مكه آشنا شدند. وجود ابوذر به عنوان چهارمين يا پنجمين مسلمان[1] و بازگشت او
به ميان قبيلهاش و تبليغ اسلام در نزد آنان[2] خود دليلى
بر اين ادعاست؛ اما در خصوص اسلام غفاريان، به جز معدودى كه در دوران مكى يا اوايل
هجرت، مسلمان شدند روايات مختلف است. برخى گزارشها به اسلام ايماء بن رَحضه بزرگ،
خطيب و امام غفار به همراه نيمى از قبيلهاش پيش از هجرت اشاره دارند.[3] در مقابل،
گزارشى حاكى از تصميم ايماء يا پسرش خفاف براى يارى رساندن قريش در بدر به همراه
مردان جنگى خود بر ضد پيامبر صلى الله عليه و آله است.[4] بر پايه خبر
ابن اسحاق[5] تيرههاى بنونار و بنوحراق از غفاريها دستكم تا زمان جنگ
بدر مسلمان نبودند، چنانكه رسول خدا صلى الله عليه و آله به هنگام حركت به سوى
بدر به نامهاى زشت[6] اين دو تيره و دو كوه آنان مُسْلِح و مخرئ
تفأل زد و با پرهيز از ورود به مناطق آنان، راه ديگرى را برگزيد تا به ذَفِران
رسيد و از آنجا به بدر رفت[7]. روايت طبرانى[8] نيز گواه
اسلام آوردن غفار در مدينه است. نامه رسول خدا صلى الله عليه و آله در سال دوم
و در پى غزوه سَفَوان (واقع در نواحى بدر[9]) به بنوغفار[10] نيز
نامسلمانى غفار را تا آن زمان و احتمال همكارى آنان را با دشمنان اسلام نشان
مىدهد. برخى زمان نوشتن نامه را پس از سال هفتم ذكر كردهاند[11]. پيش از غزوه احد[12] (سال سوم)
يا خندق[13] (سال پنجم) برخى از بزرگان يهود بنىنضير براى جلب حمايت
قريش در حمله به مدينه با بزرگان مكه ملاقات كردند. مكيان ضمن برشمردن صفات نيكوى
خود، پيروان پيامبر صلى الله عليه و آله را دزدان بنىغفار معرفى و از بزرگان[1] . المعجم الكبير، ج 6، ص 126؛ تاريخدمشق، ج 20، ص 384.
[2] . الطبقات، ج 4، ص 220- 225.
[3] . اسد الغابه، ج 1، ص 160؛ الاصابه، ج1، ص 284، 315؛ ج 8، ص 387
[4] . المغازى، ج 1، ص 60؛ ر. ك: سيرة النبىصلى الله عليه و آله، ج 2، ص 453؛ انساب الاشراف، ج 11، ص 128.
[5] . سيرة النبى صلى الله عليه و آله، ج 2،ص 446- 447
[6] . ر. ك: سبل الهدى، ج 4، ص 79
[7] . معجم ما استعجم، ج 4، ص 1227.
[8] . الاحاديث الطوال، ص 23.
[9] . المحبر، ص 111
[10] . الطبقات، ج 1، ص 274.
[11] . مكاتيب الرسول صلى الله عليه و آله،ج 3، ص 258
[12] . دلائل النبوه، ج 3، ص 193
[13] . تاريخ الاسلام، ج 2، ص 159؛ تاريخالمدينه، ج 2، ص 452- 453