اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : اعلام القرآن نویسنده : فرهنگ و معارف قرآن جلد : 3 صفحه : 26

باب حطّة
حسينعلى يوسف زاده، على اسدى‌
باب حطّة: از درهاى مسجدالاقصى و جايگاهى‌مقدس براى توبه درميان بنى‌اسرائيل‌
حطه را در لغت، برگرفته از ريشه «ح- ط- ط» مى‌دانند. [1] معانى گوناگون و در عين حال قابل جمعى كه در واژه‌نامه‌هاى عربى براى ريشه ياد شده آمده است، نشان مى‌دهد كه فرونهادن و پايين آوردن چيزى يا كسى از جاى و جايگاه بالاى آن، اعم از اينكه مادى يا معنوى باشد، اصلى‌ترين مؤلّفه معنايى آن است‌ [2]، از اين رو بر زمين نهادن بار چارپايان، [3] تنزل مقام، برداشتن بار و سنگينى تكليف يا گناه از دوش انسان‌ [4]، پايين آمدن بهاى كالا [5] و ... از مصاديق گوناگون اين معنا در كاربردهاى متفاوت آن است.
واژه حطّة، دوبار در قرآن آمده است. (بقره/ 2، 58؛ اعراف/ 7، 161) عربى يا دخيل بودن آن از چالشهايى است كه توجه واژه پژوهان قرآنى و مفسران را به خود معطوف ساخته است. ديدگاه مشهور فرهنگ نويسان عربى‌ [6]، واژه‌پژوهان قرآنى‌ [7] و نيز مفسران شيعه‌ [8] و سنى‌ [9] آن را عربى مى‌داند. در مقابل، برخى از صاحب‌نظران، حطه را از واژگان دخيل مى‌شمارند، با اين تفاوت كه فراء آن را نَبطى‌ [10]،

[1] . الصحاح، ج 3، ص 1119، «حطط»؛ مقاييساللغه، ج 2، ص 13؛ المصباح، ج 1، ص 141، «حط»
[2] . مفردات، ص 242؛ تاج العروس، ج 10، ص216، «حطط»؛ ترتيب العين، ص 186، «حط»
[3] . الصحاح، ج 3، ص 1119؛ ترتيب العين، ص186، «حط»؛ النهايه، ج 1، ص 402، «حطط»
[4] . ترتيب العين، ص 186؛ القاموس المحيط،ج 2، ص 894- 895، «حط»؛ تاج‌العروس، ج 10، ص 216- 217، «حطط»
[5] . لسان العرب، ج 3، ص 226؛ تاج العروس،ج 10، ص 216؛ مجمع البحرين، ج 1، ص 533، «حطط»
[6] . الصحاح، ج 3، ص 1119؛ ترتيب العين، ص186؛ المصباح، ج 1، ص 141، «حط»
[7] . مفردات، ص 242؛ الغريبين، ج 2، ص 460؛التحقيق، ج 2، ص 243- 244، «حط»
[8] . التبيان، ج 1، ص 263- 264؛جوامع‌الجامع، ج 1، ص 53؛ غريب القرآن، ص 343
[9] . جامع البيان، مج 1، ج 1، ص 427- 428؛التفسير الكبير، ج 3، ص 89-/ 90؛ البحر المحيط، ج 1، ص 360
[10] . تاج العروس، ج 10، ص 218؛ معانىالقرآن، ج 1، ص 38؛ واژه‌هاى دخيل، ص 180

نام کتاب : اعلام القرآن نویسنده : فرهنگ و معارف قرآن جلد : 3 صفحه : 26

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست