اثبات قبض بصر از آن جهت كه غراب است نتواند كرد- چه زنگى و قير غير غرابند- و در اين حكم با او يكسانند- بل اثبات اين حكم چيزهائى را كند- كه غراب يكى از آن باشد و آن حكم ذاتى اولى باشد- و تناولش غراب را ثانيا و بالعرض- پس اگر كسى قياسى تركيب كند از اين حدود- آن قياس صادق بود اما برهان نبود- و باين بيان معلوم شد- كه محمولات عرضى عام در علوم برهانى- نه حد اكبر تواند بود و نه حد اوسط- و اما آن محمول كه ذاتى نبود- نه بحسب جنس قريب و نه بحسب جنس بعيد- بل غريب مطلق بود مانند حسن و قبح خط را- و زوجيت و فرديت ابوت را- خود ظاهر است كه محمول نتواند بود- تا بان چه رسد كه حدود برهانى باشد يا نباشد- و ارسطاطاليس گفته است- قياسى كه ابروسن در اثبات تربيع دايره- ايراد كرده است برهانى نيست- بان سبب كه مناسب علم هندسه نيست- و اگر چه مقدماتش صادق و بين است- و قياس اين است كه گفته است 407 دائره از جمله اشكال مضلع مستقيم الاضلاع نامتناهى- كه باو محيط فرض توان كرد- يكى كهتر از ديگر كهتر بود- و از جمله مضلعات نامتناهى كه داخل او فرض توان كرد- يكى مهتر از ديگرى مهتر بود- پس مساوى مضلعى بود كه- بزرگتر از مضلعات نامتناهى داخل بود- و خردتر از مضلعات نامتناهى خارج بود- و هر مضلعى مساوى مربعى تواند بود- چنانك در آن علم معلوم است- پس دايره مساوى مربعى تواند بود- و گفته است بجهت آن برهانى نيست كه- اين سخن خاص نيست به هندسه- بل چيزهاى مختلف الاجناس را شامل است- و بعضى شارحان گفته‌اند وجه خلل آنست كه- اين سخن بقوت اين مقدمه ثابت مى‌شود كه گويند- چيزهائى كه بزرگتر از چيزهاى معلوم باشد- مانند مضلعات داخل و خردتر از چيزهاى معلوم- مانند مضلعات خارج آن چيزها متساوى بود- مانند