من علامات الشقاء جمود العينين، و قسوة القلب، و شدة الحرص فى طلب الرزق، و الاصرار على الذنب‌

[1]" از نشانه‌هاى شقاوت آنست كه هرگز قطره اشكى از چشم انسان نريزد، و نيز از علامات آن سنگ دلى، و حرص شديد در تحصيل روزى، و اصرار بر گناه است".

اين امور چهارگانه كه در حديث فوق آمده امورى است اختيارى كه از اعمال و اخلاق اكتسابى خود انسان سرچشمه مى‌گيرد و به اين ترتيب دور كردن اين اسباب شقاوت در اختيار خود انسانها است.

اگر اسبابى را كه براى سعادت و شقاوت در احاديث بالا ذكر شده با توجه بر عينيت همه آنها و نقش مؤثرشان در زندگى بشر با اسباب و نشانه‌هاى خرافى كه حتى در عصر ما، عصر اتم و فضا گروه زيادى به آن پايبندند مقايسه كنيم به اين واقعيت مى‌رسيم كه تعليمات اسلام تا چه حد منطقى و حساب شده است.

هنوز بسيارند كسانى كه نعل اسب را سبب خوشبختى، روز سيزده را سبب بدبختى.

پريدن از روى آتش را در بعضى از شبهاى سال سبب خوشبختى، و آواز خواندن مرغ را سبب بدبختى.

پاشيدن آب را پشت سر مسافر سبب خوشبختى و رد شدن زير نردبان را سبب بدبختى، و حتى آويزان كردن خرمهره را به خود يا به وسيله نقليه سبب خوشبختى و عطسه را نشانه بدبختى در انجام كار مورد نظر مى‌دانند و امثال اين خرافات كه در شرق و غرب در ميان اقوام و ملل مختلف فراوان است.

و چه بسيار انسانهايى كه بر اثر گرفتار شدن به اين خرافات از فعاليت در زندگى باز مانده‌اند و گرفتار مصيبتهاى فراوانى شده‌اند.

[1] تفسير نور الثقلين جلد 2 صفحه 398.