نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 112
سپس اضافه
مىكند" در خود مدينه و از اهل اين شهر نيز گروهى هستند كه نفاق را تا سرحد
سركشى و طغيان رسانده و سخت به آن پايبندند و در آن صاحب تجربهاند"! (وَ
مِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مَرَدُوا عَلَى النِّفاقِ).
"
مردوا" از ماده" مرد" (بر وزن سرد) به معنى طغيان و سركشى و
بيگانگى مطلق مىباشد، و در اصل به معنى" برهنگى و تجرد" آمده، و بهمين
جهت به پسرانى كه هنوز مو در صورتشان نروئيده است" امرد" مىگويند"
شجرة مرداء" يعنى درختى كه هيچ برگ ندارد و" مارد" بمعنى شخص سركش
است كه بكلى از اطاعت فرمان خارج شده است.
بعضى از
مفسران و اهل لغت اين ماده را به معنى" تمرين" نيز گفتهاند (از جمله در
تاج العروس و قاموس تمرين يكى از معانى آن ذكر شده است).
و اين شايد
بخاطر آن باشد كه تجرد مطلق از چيزى و خروج كامل از آن بدون ممارست و تمرين ممكن
نيست.
به هر حال
اين گروه از منافقان چنان از حق و حقيقت عارى و چنان بر كار خود مسلط بودند كه
مىتوانستند خود را در صف مسلمانان راستين جا بزنند بدون اينكه كسى متوجه آنها
بشود.
اين تفاوت در
تعبير كه در باره منافقان" داخلى" و" خارجى" در آيه فوق ديده
مىشود گويا اشاره به اين نكته است كه منافقان داخلى در كار خود مسلطتر و طبعا
خطرناكترند، و مسلمانان بايد شديدا مراقب آنها باشند، هر چند كه منافقان خارجى را
نيز بايد از نظر دور ندارند.
لذا بلافاصله
بعد از آن ميفرمايد:" تو آنها را نمىشناسى ولى ما مىشناسيم" (لا
تَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ).
البته اين
اشاره به علم عادى و معمولى پيغمبر است، ولى هيچ منافات ندارد كه او از طريق وحى و
تعليم الهى به اسرار آنان كاملا واقف گردد.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 112