نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 452
گروهى هستند كه فوق العاده مىترسند" و از شدت ترس كفر را پنهان كرده
اظهار ايمان مىكنند مبادا گرفتار شوند (وَ
ما هُمْ مِنْكُمْ وَ لكِنَّهُمْ قَوْمٌ يَفْرَقُونَ).
" يفرقون" از ماده" فرق" (بر وزن" شفق") به
معنى شدت خوف و ترس است،" راغب" در كتاب" مفردات" مىگويد اين
ماده در اصل به معنى تفرق و جدايى و پراكندگى است گويى آن چنان مىترسند كه
مىخواهد قلبشان از هم متفرق و متلاشى گردد.
در واقع چون تكيه گاهى در باطن ندارند همواره گرفتار ترس و وحشتى عظيم هستند و
به خاطر همين ترس و وحشت هيچگاه آنچه در باطن دارند اظهار نمىكنند، و چون از خدا
نمىترسند از همه چيز مىترسند و دائما در حال وحشت به سر مىبرند، در حالى كه
مؤمنان راستين در سايه ايمان آرامش و شهامت خاصى دارند.
***
در آيه بعد شدت بغض و عداوت و نفرت آنها را از مؤمنان در عبارتى كوتاه اما
بسيار رسا و گويا منعكس مىكند مىگويد" آنها چنان هستند كه اگر پناهگاهى
(همانند يك دژ محكم) بيابند، يا دسترسى به غارهايى در كوهها داشته باشند، يا
بتوانند راهى در زير زمين پيدا كنند، با سرعت هر چه بيشتر به سوى آن
مىشتابند" تا از شما دور شوند و بتوانند كينه و عداوت خود را آشكار سازند (لَوْ يَجِدُونَ مَلْجَأً أَوْ مَغاراتٍ أَوْ مُدَّخَلًا
لَوَلَّوْا إِلَيْهِ وَ هُمْ يَجْمَحُونَ).
" ملجا" به معنى پناهگاه است همچون قلعههاى محكم و يا مانند آن.
" مغارات" جمع" مغاره" به معنى" غار" است.
" مدخل" به معنى راههاى پنهانى است مانند نقبهايى كه در زير زمين
مىزنند و از آن وارد محلى مىشوند.
" يجمحون" از ماده" جماح" به معنى حركت شتابانه و شديدى
است كه
تفسير نمونه ؛ ج7 ؛ ص453
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 452