ليلا يصوت الى الصباح!:" رفيق ما ديوانه شده، از شب تا صبح نعره مى‌كشيد"! در اين موقع آيه فوق نازل شد و به آنها در اين زمينه پاسخ دندانشكنى داد.

با اينكه آيه شان نزول خاصى دارد، در عين حال چون دعوت به شناخت پيامبر ص و هدف آفرينش و آمادگى براى زندگى ديگر مى‌كند، با بحثهاى گذشته كه پيرامون" گروه دوزخى و بهشتى" سخن مى‌گفت، پيوند روشنى دارد.

تفسير: تهمتها و بهانه‌ها

در اين آيه نخست خداوند به گفتار بى اساس بت پرستان دائر به جنون پيامبر ص چنين پاسخ مى‌گويد:" آيا آنها فكر و انديشه خود را به كار نينداختند كه بدانند همنشين آنها (پيامبر) هيچگونه آثارى از جنون ندارد" (أَ وَ لَمْ يَتَفَكَّرُوا ما بِصاحِبِهِمْ مِنْ جِنَّةٍ) [1] اشاره به اينكه پيامبر اسلام ص شخص ناشناخته‌اى در ميان آنها نبود و به تعبير خودشان" صاحب" يعنى دوست و همنشينشان محسوب مى‌شد، بيش از چهل سال در ميان آنها رفت و آمد داشته، و همواره فكر و تدبيرش را ديده‌اند و آثار نبوغ را در وى مشاهده كرده‌اند، كسى كه قبل از اين دعوت، از عقلاى بزرگ آن جامعه محسوب مى‌شد، چگونه يك بار چنين وصله‌اى را به وى چسباندند، آيا بهتر نبود به جاى چنين نسبت ناروايى در اين فكر فرو روند كه ممكن است دعوت او حق باشد، و ماموريتى از طرف پروردگار يافته باشد؟! آن چنان كه قرآن به دنبال اين جمله مى‌گويد:" او فقط بيم دهنده آشكارى است كه جامعه خويش را از خطراتى كه با آن روبرو است بر حذر مى‌دارد" (إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ‌).

[1]" جنة" همانگونه كه بزرگان اهل لغت گفته‌اند به معنى جنون است و ريشه اصلى آن به معنى پوشش و حائل آمده گويا به هنگام جنون پوششى به روى عقل مى‌افتد (براى توضيح بيشتر به جلد پنجم تفسير نمونه صفحه 314 مراجعه فرمائيد).