نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 354
قرآن مىگويد همه پيروان كتب آسمانى پيشين (متاسفانه) گرفتار اين انحرافات
مذهبى شدهاند و اين حكم در باره همه آنها است.
بعد تفاوتى را كه آنها با مشركان و بت پرستان دارند در ضمن يك جمله بيان كرده
و مىگويد" اين مبارزه تا زمانى خواهد بود كه" جزيه" را بپردازند
در حالى كه تسليم باشند" (حَتَّى
يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَ هُمْ صاغِرُونَ).
" جزية" از ماده" جزاء" به معنى مالى است كه از غير
مسلمانان كه در پناه حكومت اسلامى قرار مىگيرند گرفته مىشود و اين نامگذارى به
خاطر آن است كه آن را به عنوان" جزاء در برابر حفظ مال و جانشان" به
حكومت اسلامى مىپردازند. (اين مطلبى است كه از سخنان راغب در كتاب مفردات استفاده
مىشود)" صاغر" از ماده" صغر" (بر وزن پسر) به معنى كسى است
كه به كوچكى راضى شود و منظور از آن در آيه فوق آن است كه پرداختن جزيه بايد به
عنوان خضوع در برابر آئين اسلام و قرآن بوده باشد، و به تعبير ديگر نشانهاى براى
همزيستى مسالمتآميز و قبول موقعيت يك اقليت سالم و محترم در برابر اكثريت حاكم
بوده باشد.
و اينكه بعضى از مفسران آن را به عنوان تحقير و توهين و اهانت و سخريه اهل
كتاب كردهاند، نه از مفهوم لغوى كلمه استفاده مىشود و نه با روح تعليمات اسلام
سازگار است و نه با ساير دستوراتى كه در باره طرز رفتار با اقليتهاى مذهبى به ما
رسيده است تطبيق مىكند.
نكته قابل توجه ديگر اينكه در آيه فوق گر چه در ميان شرائط" ذمه"
تنها" جزيه" مطرح شده است، ولى تعبير به" هُمْ صاغِرُونَ"
يك اشاره اجمالى به ساير شرائط ذمه است، زيرا از آن استفاده مىشود كه آنها فى
المثل در محيط اسلامى دست به تبليغات بر ضد مسلمانها نزنند، با دشمنان آنها همكارى
نكنند،
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 354