نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 308
تنها سؤالى كه باقى مىماند اين است كه اگر منظور همان گروههاى بت پرستان
پيمانشكن هستند كه در آيات گذشته از آنها سخن گفته شد چرا در اينجا تعبير
مىكند" وَ إِنْ نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ":" اگر آنها پيمانهاى خويش را بشكنند" در
حالى كه اين گروهها پيمانها را عملا شكسته بودند؟
پاسخ اين سؤال آن است كه منظور از جمله مزبور اين مىباشد كه اگر آنها به
پيمان شكنى خويش ادامه دهند و دست از كار خود برندارند، بايد با آنها پيكار كنيد،
نظير آنچه در معنى" اهْدِنَا الصِّراطَ
الْمُسْتَقِيمَ" مىگوئيم، كه مفهومش اين است خدايا ما
را هم چنان بر راه راست بدار، و به هدايت ما ادامه ده.
شاهد اين سخن آن است كه جمله مزبور (إِنْ
نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ) در مقابل جمله (فَإِنْ تابُوا ...) قرار
گرفته است يعنى از دو حال خارج نيست، يا آنها توبه مىكنند و دست از شرك و
بتپرستى بر مىدارند و به راه خدا مىآيند، و يا اينكه هم چنان به راه خويش ادامه
مىدهند، در صورت اول آنها برادران شما هستند، و در صورت دوم بايد با آنان پيكار
كنيد! 2- قابل توجه اينكه در آيات فوق نمىگويد با كافران مبارزه كنيد، بلكه
مىگويد با رؤسا و پيشوايانشان به جهاد برخيزيد، اشاره به اينكه توده مردم پيرو
رؤسا و زعماى خود هستند، هدف گيرى شما بايد هميشه آنها باشند، بايد سرچشمههاى
گمراهى و ضلالت و ظلم و فساد را ببنديد، و ريشهها را بسوزانيد، و تا آنها هستند
مبارزه با پيروانشان سودى ندارد، به علاوه اين تعبير يك نوع بلندنگرى و علو همت و
تشجيع براى مسلمانان محسوب مىشود، كه طرف اصلى شما آنها هستند، خود را آماده
مبارزه با آنان كنيد نه افراد كوچكشان! عجيب اينكه بعضى اين تعبير را اشاره به ابو
سفيان و مانند او از بزرگان قريش دانستهاند، در حالى كه گروهى از آنها در بدر
كشته شدند و بقيه (مانند
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 308