درگير شدند، مانند حكومتهاى ايران و روم دانسته‌اند، و بعضى اشاره به كفار قريش دانسته‌اند، و بعضى اشاره به پاره‌اى از افراد كه مسلمان شدند و مرتد گشتند.

ولى ظاهر آيات به خوبى گواهى مى‌دهد كه موضوع سخن همان گروه مشركان و بت‌پرستانى است كه در آن زمان به ظاهر با مسلمانان پيمان ترك مخاصمه داشتند، ولى عملا پيمانشان را نقض كرده بودند و آنها گروهى از مشركان اطراف مكه، يا ساير نقاط حجاز بودند.

اما احتمال اينكه منظور يهود باشد، بسيار بعيد است، زيرا تمام بحثهاى اين آيات پيرامون مشركان دور مى‌زند.

هم چنين ممكن نيست كه منظور از آن طايفه قريش باشد، زيرا قريش و سر كرده آنها ابو سفيان در سال هشتم هجرت پس از فتح مكه ظاهرا اسلام را قبول كردند، در حالى كه سوره مورد بحث ما در سال نهم نازل شده است.

و نيز اين احتمال كه منظور حكومتهاى ايران و روم باشد، بسيار از مفهوم آيات دور است، زيرا آيات سخن از يك درگيرى فعلى مى‌كند، نه درگيريهاى آينده و علاوه آنها پيامبر را از وطن خود خارج نكرده بودند.

و نيز احتمال اينكه منظور مرتدين باشد فوق العاده بعيد است زيرا تاريخ گروه نيرومندى از مرتدين را در آن زمان نشان نمى‌دهد كه مسلمانان بخواهند با آنها پيكار كنند، و علاوه كلمه" ايمان" (جمع يمين) و هم چنين كلمه" عهد" ظاهرا بهمان معنى پيمان ترك مخاصمه است نه پذيرش اسلام (دقت كنيد).

تفسير نمونه ؛ ج‌7 ؛ ص307

اگر مى‌بينيم در بعضى از روايات اسلامى اين آيه به آتش‌افروزان جنگ جمل (ناكثين) و مانند آنها تطبيق شده، نه بخاطر آن است كه آيات در باره آنها نازل شده باشد، بلكه هدف اين است كه روح آيه و حكم آن در مورد" ناكثين" و گروه‌هاى مشابهى كه بعدا روى كار خواهند آمد صادق است.