نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 260
يك قانون كلى
كه ارث هم بخشى از آن است، بوده باشد.
و لذا
مىبينيم در مساله جانشينى پيامبر ص كه در مفهوم ارث مالى داخل نيست به اين آيه-
در بعضى از روايات اسلامى- استدلال شده است، و نيز در مساله غسل ميت و مانند آن به
همين آيه براى اولويت خويشاوندان استدلال كردهاند.
با توجه به
آنچه در بالا گفته شد، روشن مىشود كه اصرار جمعى از مفسران بر اينكه آيه اخير
منحصرا مساله ارث را بيان مىكند، بى دليل است، و اگر بخواهيم چنين تفسيرى را
انتخاب كنيم تنها راهش اين است كه آن را به صورت يك استثنا از" ولايت
مطلقه" اى كه در آيات گذشته براى عموم مهاجران و انصار بيان شده است، بدانيم،
و بگوئيم آيه اخير مىگويد ولايت عمومى مسلمانان نسبت به يكديگر شامل ارث نمىشود.
و اما احتمال
اينكه آيات گذشته شامل ارث هم بشود، و سپس آيه اخير اين حكم را نسخ كرده باشد،
بسيار بعيد به نظر مىرسد، زيرا ارتباط مفهومى و پيوستگى اين آيات با يكديگر از
نظر معنوى، و حتى شباهت لفظى، نشان مىدهد كه همه با هم نازل شده است، و از اين رو
نمىتواند ناسخ و منسوخ بوده باشد.
و به هر حال
مناسبترين تفسير با مفهوم آيات همان است كه در آغاز گفتيم.
و در آخرين
جمله اين آيه كه آخرين جمله سوره انفال است، مىفرمايد" خداوند به هر چيزى
دانا است". (إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ)
تمام احكامى را كه در زمينه" انفال" و" غنائم جنگى" و"
نظام جهاد" و" صلح" و" احكام اسيران جنگى" و مسائل مربوط
به" هجرت" و مانند آن در اين سوره نازل كرده است همه را روى حساب و برنامه
دقيقى بيان نموده كه با روح جامعه انسانى و عواطف بشرى و مصالح همه جانبه آنها
كاملا منطبق است.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 260