نسبت دو برابر است، ولى به هنگامى كه افراد ساخته شده و ورزيده و قوى الايمان همانند بسيارى از رزمندگان بدر بوده باشند اين نسبت تا ده برابر ترقى مى‌كند.

بنا بر اين دو حكم مذكور در دو آيه، مربوط به دو گروه مختلف و در شرائط متفاوت است، و به اين ترتيب نسخى در اينجا وجود ندارد و اگر مى‌بينيم در بعضى از روايات تعبير به نسخ شده است بايد توجه داشته باشيم كه" نسخ در لسان روايات مفهوم وسيعى دارد كه" تخصيص" را هم شامل مى‌شود.

2- افسانه موازنه قوا

آيات فوق- به هر صورت- اين حكم مسلم را در بر دارد كه مسلمانان هرگز نبايد در انتظار موازنه ظاهرى قوا با دشمن بنشينند بلكه گاهى با دو برابر جمعيت خود و گاهى حتى با ده برابر بايد به مقابله برخيزند و به عذر كمبود نفرات از برابر دشمن فرار نكنند، و جالب اينكه در بيشتر ميدانهاى جنگى اسلام تعادل قوا به سود دشمن بهم خورده بود و مسلمين غالبا در اقليت بوده‌اند، نه تنها در جنگهايى كه در زمان پيامبر ص اتفاق افتاد، مانند بدر و احد و احزاب، و يا جنگ‌هايى مثل موته كه تعداد مسلمانان سه هزار نفر و حد اقل عددى كه از نفرات دشمن نوشته‌اند يكصد و پنجاه هزار نفر بود، بلكه در جنگهايى كه بعد از پيامبر ص رخ داد اين تفاوت به نحو حيرت‌انگيزى وجود داشت، مثلا تعداد نفرات ارتش آزادى بخش اسلام را در جنگ با سپاه" ساسانى" پنجاه هزار نفر، در حالى كه تعداد سپاهيان خسروپرويز را پانصد هزار نفر نوشته‌اند.

در واقعه" يرموك" كه برخورد بزرگ ارتش اسلام با سپاهيان روم بود مورخان نقل كرده‌اند لشگرى را كه هرقل گردآورى كرد حدود دويست هزار نفر بود، ولى ارتش اسلام از بيست و چهار هزار نفر تجاوز نمى‌كرد!! و عجيبتر اين كه نوشته‌اند تعداد نفراتى كه از دشمن در اين ميدان به خاك افتادند بالغ بر هفتاد هزار نفر مى‌شد.