نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 6 صفحه : 124
يك فرد عادى، نماز ممتازى باشد براى اولياى حق، گناه محسوب شود، زيرا يك لحظه
غفلت در حال عبادت براى آنها شايسته نيست، بلكه بايد با توجه به علم و تقوى و
موقعيتشان به هنگام عبادت غرق در صفات جلال و جمال خدا باشند.
ساير اعمال آنها غير از عبادات نيز چنين است، و با توجه به موقعيت آنها سنجيده
مىشود، به همين دليل اگر يك" ترك اولى" از آنها سرزند، مورد عتاب و
سرزنش پروردگار قرار مىگيرند (منظور از ترك اولى اين است كه انسان كار بهتر را
رها كند و سراغ كار خوب يا مباحى برود).
در روايات اسلامى مىخوانيم كه گرفتارى يعقوب و كشيدن آن همه زجر فراق فرزند،
به خاطر آن بود كه نيازمند روزهدارى به هنگام غروب آفتاب بر در خانه او آمد و او
از كمك كردن به وى غفلت نمود و آن فقير، گرسنه و دلشكسته بازگشت.
اين كار اگر از يك فرد عادى سرزده بود، شايد آن قدر مهم نبود اما از يك پيامبر
بزرگ الهى و رهبر امت آن چنان با اهميت تلقى شد كه مجازات بسيار شديدى از طرف
خداوند براى آن تعيين گرديد [1] نهى آدم از" شجره ممنوعه" نيز يك نهى تحريمى
نبود بلكه يك ترك اولى بود، ولى با توجه به موقعيت آدم با اهميت تلقى شد و ارتكاب
مخالفت با اين نهى (هر چند نهى كراهتى بود) موجب چنان مؤاخذه و مجازاتى از طرف خدا
گرديد.
اين احتمال نيز از طرف بعضى از مفسران داده شده است كه نهى آدم از شجره
ممنوعه" نهى ارشادى" بود، نه نهى مولوى توضيح اينكه: گاهى خداوند از
چيزى نهى مىكند به عنوان اينكه صاحب اختيار انسان و مولاى او است، و اطاعت فرمانش
بر هر انسانى لازم است، چنين نهى را" نهى مولوى" نامند، اما
[1] نور الثقلين جلد دوم صفحه 411 نقل
از كتاب علل الشرائع.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 6 صفحه : 124