ايمان بياورند! غافل از اينكه" مشيت و اراده" در آيه فوق مشيت و اراده اجبارى است، يعنى خداوند نمى‌خواهد مردم به زور و اجبار ايمان بياورند، بلكه مى‌خواهد با اراده و ميل خودشان ايمان بياورند، بنا بر اين آيه گواه روشنى بر نفى عقيده جبريون است.

" و اما آنها كه عملا در صف مردگانند ايمان نمى‌آورند، تا زمانى كه خداوند آنها را در روز قيامت برانگيزاند و به سوى او بازگشت كنند" (وَ الْمَوْتى‌ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ ثُمَّ إِلَيْهِ يُرْجَعُونَ‌) [1] آن روز است كه با مشاهده صحنه‌هاى رستاخيز ايمان مى‌آورند، ولى ايمانشان هم سودى ندارد، زيرا همه كس با مشاهده آن صحنه عظيم ايمان مى‌آورد، نوعى ايمان اضطرارى.

شايد نياز به شرح نداشته باشد كه منظور از" موتى" (مردگان) در آيه بالا مردگان جسمانى نيست، بلكه مردگان معنوى است، زيرا دو نوع حيات و مرگ داريم: حيات و مرگ مادى، حيات و مرگ معنوى، همچنين شنوايى و بينايى نيز دو گونه است: مادى و معنوى به همين دليل بسيار مى‌شود در مورد كسانى كه چشم و گوش دارند و يا زنده و سالمند اما حقائق را درك نمى‌كنند مى‌گوئيم:

آنها كور و كرند و يا اصلا مرده‌اند، زيرا واكنشى را كه بايد يك انسان‌

[1] از نظر تركيب" الموتى" مبتدا و" يبعثهم اللَّه" خبر است، و اينكه مى‌گويد مردگان را مبعوث مى‌كند مفهومش اين است كه اينها هيچ تغييرى در حالاتشان پيدا نمى‌شود جز اينكه در قيامت مبعوث شوند و حقائق را ببينند.