باشد بلكه احاطه به همه مكانها دارد.

بديهى است كسى كه در همه جا حكومت مى‌كند و تدبير همه چيز بدست او است و در همه جا حضور دارد، تمام اسرار و نهانيها را مى‌داند، و لذا در جمله بعد مى‌گويد:" چنين پروردگارى پنهان و آشكار شما را مى‌داند و نيز از آنچه انجام مى‌دهيد با خبر است" (يَعْلَمُ سِرَّكُمْ وَ جَهْرَكُمْ وَ يَعْلَمُ ما تَكْسِبُونَ‌).

ممكن است گفته شود" سر" و" جهر" در آيه اعمال انسانها و نيات آنها را نيز شامل مى‌شود، بنا بر اين نيازى به ذكر" ما تكسبون" (انجام مى‌دهيد) نيست.

ولى بايد توجه داشت كه كسب به معنى نتيجه‌هاى عمل و حالات روحى حاصل از اعمال خوب و بد است، يعنى او هم از اعمال و نيات شما با خبر است، و هم از اثراتى كه اين اعمال در روح شما مى‌گذارد، و در هر حال ذكر اين جمله براى تاكيد در مورد اعمال انسانها است.

[سوره الأنعام (6): آيات 4 تا 5]

وَ ما تَأْتِيهِمْ مِنْ آيَةٍ مِنْ آياتِ رَبِّهِمْ إِلاَّ كانُوا عَنْها مُعْرِضِينَ (4) فَقَدْ كَذَّبُوا بِالْحَقِّ لَمَّا جاءَهُمْ فَسَوْفَ يَأْتِيهِمْ أَنْباءُ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ (5)

ترجمه:

4- هيچ نشانه و آيه‌اى از آيات پروردگارشان به آنها نمى‌رسد مگر اينكه از آن روى مى‌گردانند!.

5- آنان حق را هنگامى كه سراغشان آمد، انكار كردند ولى به زودى خبر آنچه را به باد مسخره گرفتند به آنان مى‌رسد (و از نتائج كار خود آگاه مى‌شوند).

تفسير:

گفتيم در سوره انعام روى سخن بيشتر با مشركان است، و قرآن به انواع‌