نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 4 صفحه : 427
آورده شده است از جمله در آيه مباهله مىبينيم كه كلمه" نسائنا" به
صورت جمع آمده در صورتى كه منظور از آن طبق شان نزولهاى متعددى كه وارد شده فاطمه
زهرا ع است، و همچنين" انفسنا" جمع است در صورتى كه از مردان غير از
پيغمبر كسى جز على ع در آن جريان نبود و در آيه 172 سوره آل عمران در داستان جنگ
احد مىخوانيم.
و همانطور كه در تفسير اين آيه در جلد سوم ذكر كرديم بعضى از مفسران شان نزول
آن را در باره نعيم بن مسعود كه يك فرد بيشتر نبود مىدانند.
و همچنين در آيه 52 سوره مائده مىخوانيم" يَقُولُونَ نَخْشى أَنْ تُصِيبَنا دائِرَةٌ" در حالى كه آيه در مورد عبد اللَّه ابى وارد شده است
كه تفسير آن گذشت و همچنين در آيه اول سوره ممتحنه و آيه 8 سوره منافقون و 215 و
274 سوره بقره تعبيراتى ديده مىشود كه عموما به صورت جمع است، ولى طبق آنچه در
شان نزول آنها آمده منظور از آن يك فرد بوده است.
اين تعبير يا بخاطر اين است كه اهميت موقعيت آن فرد و نقش مؤثرى كه در اين كار
داشته روشن شود و يا بخاطر آن است كه حكم در شكل كلى عرضه شود، اگر چه مصداق آن
منحصر به يك فرد بوده باشد، در بسيارى از آيات قرآن ضمير جمع به خداوند كه احد و
واحد است به عنوان تعظيم گفته شده است.
البته انكار نمىتوان كرد كه استعمال لفظ جمع در مفرد به اصطلاح، خلاف ظاهر
است و بدون قرينه جايز نيست، ولى با وجود آن همه رواياتى كه در شان نزول آيه وارد
شده است، قرينه روشنى بر چنين تفسيرى خواهيم داشت، و حتى در موارد ديگر به كمتر از
اين قرينه نيز قناعت مىشود.
***
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 4 صفحه : 427