همانند كسى كه غذايى مى‌خورد كه تنها جسم او را قوى مى‌كند، و در تقويت انديشه و فكر و روح او اثرى ندارد.

رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلًا تفكر و انديشه، در اسرار آفرينش و زمين به انسان آگاهى خاصى ميدهد، و نخستين اثر آن توجه به بيهوده نبودن خلقت است، زيرا جايى كه انسان در هر موجود كوچكى، از اين جهان بزرگ هدفى مى‌بيند، آيا مى‌تواند باور كند، كه مجموعه جهان، بى هدف باشد، در ساختمان مخصوص اعضاى پيكر يك گياه، هدفهاى روشنى مى‌بينيم، قلب انسان و حفره‌ها و دريچه‌هاى آن هر كدام برنامه و هدفى دارند، ساختمان طبقات چشم هر كدام بخاطر منظورى است، حتى مژه‌ها و ناخنها هر يك، نقشى معين بر عهده دارند. آيا ممكن است ذرات يك موجود، هر كدام داراى هدف خاصى باشد، اما مجموعه آن، مطلقا، هدفى نداشته باشد؟!.

لذا خردمندان، با توجه به اين حقيقت، اين زمزمه را سر ميدهند كه:

" خداوندا! اين دستگاه با عظمت را بيهوده، نيافريدى" بار الها! اين جهان بى نهايت بزرگ و اين نظام شگفت‌انگيز همه روى حكمت و مصلحت و هدف صحيح آفريده شده‌اند، همگى نشانه وحدانيت تو است و تو از كردار عبث و بيهوده منزهى.

فَقِنا عَذابَ النَّارِ صاحبان عقل و خرد پس از اعتراف به وجود هدف در آفرينش بلا فاصله، بياد آفرينش خود مى‌افتند و مى‌فهمند انسان كه ميوه اين جهان هستى مى‌باشد، بيهوده آفريده نشده است و هدفى جز تربيت و پرورش و تكامل وى در كار نبوده- او تنها براى زندگى زودگذر و كم ارزش اين جهان آفريده نشده است بلكه سراى ديگر در پيش دارد كه در آنجا پاداش و كيفر اعمال در برابر او قرار مى‌گيرد، در اين موقع متوجه مسئوليتهاى خود ميشوند، و از خدا تقاضاى توفيق انجام آنها را مى‌طلبند، تا از كيفر او در امان باشند و لذا مى‌گويند خداوندا! ما را از عذاب آتش نگاهدار.