نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 27 صفحه : 442
و گريه و خوف و رجاء و شوق و ملالت و گرسنگى و سيرى، خداوند برتر از اين است
كه چيزى از او خارج شود.
و نيز برتر از آن است كه او متولد از شىء مادى و لطيف گردد ... مانند خارج
شدن موجوده زندهاى از موجود ديگر، و گياه از زمين، و آب از چشمه و ميوه از
درختان، و خارج شدن اشياء لطيف از منابعش، مانند ديدن از چشم، و شنيدن از گوش، و
استشمام از بينى، و چشيدن از دهان، و سخن از زبان، و معرفت و تشخيص از دل، و جرقه آتش
از سنگ" [1] مطابق
اين حديث تولد معنى گستردهاى دارد كه هر گونه خروج و نتيجه- گيرى چيزى از چيزى را
شامل مىشود، و اين در حقيقت معنى دوم آيه است و معنى اول و ظاهر آن همان بود كه
در آغاز گفته شد، بعلاوه معنى دوم با تحليل روى معنى اول كاملا قابل درك است، زيرا
اگر خداوند فرزند ندارد به دليل آن است كه از عوارض ماده بر كنار مىباشد. همين
معنى در باره ساير عوارض ماده صادق است (دقت كنيد).
***
و بالآخره در آخرين آيه اين سوره مطلب را در باره اوصاف خدا به مرحله كمال
رسانده، مىفرمايد:" و براى او هرگز احدى شبيه و مانند نبوده است" (وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ) [2]"
كفو" در اصل به معنى همطراز در مقام و منزلت و قدر است، و سپس به هر گونه
شبيه و مانند اطلاق مىشده است.
مطابق اين آيه تمام عوارض مخلوقين، و صفات موجودات، و هر گونه