نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 27 صفحه : 222
و چنان زير و رو شود كه" بارهاى سنگينى را كه در درون دارد خارج
سازد" (وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقالَها).
تعبير به" زلزالها" (زلزلهاش) يا اشاره به اين است كه در آن روز
تمام كره زمين به لرزه در مىآيد (بر خلاف زلزلههاى معمولى كه همه آنها موضعى و
مقطعى است) و يا اشاره به زلزله معهود يعنى زلزله رستاخيز است [1] و [2] در اينكه منظور
از" اثقال" (بارهاى سنگين) چيست؟ مفسران تفسيرهاى متعددى ذكر كردهاند:
بعضى گفتهاند منظور انسانها هستند كه با زلزله رستاخيز از درون قبرها به خارج
پرتاب مىشوند، نظير آنچه در سوره انشقاق آيه 4 آمده است" وَ أَلْقَتْ ما فِيها وَ تَخَلَّتْ".
و بعضى گفتهاند: گنجهاى درون خود را بيرون مىريزد، و مايه حسرت دنياپرستان
بيخبر مىگردد [3] اين
احتمال نيز وجود دارد كه منظور بيرون فرستادن مواد سنگين و مذاب درون زمين است كه
معمولا كمى از آن به هنگام آتشفشانها و زلزلهها بيرون مىريزد، در پايان جهان
آنچه در درون زمين است به دنبال آن زلزله عظيم به بيرون پرتاب مىشود.
[1] در صورت اول" اضافه"
معنى عموم مىرساند، و در صورت دوم معنى عهد را.
[2]" زلزال" به كسر"
زا" معنى مصدرى دارد، و زلزال (به فتح زاى) معنى اسم مصدرى دارد، و اين وضع
معمولا در افعالى مىآيد كه به صورت مضاعف به كار مىرود مانند" صلصال"
و" وسواس".
[3]" اثقال" جمع"
ثقل" (بر وزن فكر) به معنى" بار" است، و بعضى آن را جمع"
ثقل" (بر وزن عمل) به معنى وسائل خانه يا وسائل مسافر دانستهاند، ولى معنى
اول مناسبتر به نظر مىرسد.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 27 صفحه : 222