محتواى سوره و فضيلت آن‌

مؤمنان در مكه مخصوصا در آغاز دعوت پيامبر ص سخت در رنج و فشار بودند، و دائما از طرف دشمنان شكنجه‌هاى روحى و جسمى مى‌شدند تا از ايمان خود بازگردند، گروهى مقاومت كرده، و بعضى از افراد ضعيف تسليم مى‌شدند، و بازمى‌گشتند.

با توجه به اينكه اين سوره از سوره‌هاى مكى است چنين به نظر مى‌رسد كه هدف اصلى تقويت روحيه مؤمنان در برابر اين جريان و تشويق آنان به پايمردى و استقامت است.

و در همين رابطه در اين سوره داستان" اصحاب اخدود" را نقل مى‌كند، همانها كه خندقها كندند و آتشهاى عظيمى در آن افروختند، و مؤمنان را تهديد به شكنجه با آتش كردند، گروهى را زنده زنده در آتش سوزاندند، اما آنها از ايمانشان بازنگشتند.

در قسمت ديگرى از اين سوره كافرانى را كه مؤمنان را تحت فشار قرار مى‌دهند سخت مورد حمله قرار داده و آنها را به عذاب سوزان جهنم تهديد مى‌كند، در حالى كه مؤمنان را بشارت به باغهاى پرنعمت بهشتى مى‌دهد.

در مقطع بعد آنها را به گذشته تاريخ بازمى‌گرداند، و داستان فرعون و ثمود و اقوام زورمند و گردنكش را در برابر ديدگانشان مجسم مى‌سازد كه چگونه در مقابل فرمان عذاب الهى به زانو درآمدند و نابود شدند، تا كفار مكه كه نسبت به آنها قدرت ناچيزى داشتند حساب خود را بكنند، و هم مايه تسلى خاطر پيامبر ص و مؤمنان بوده باشد.

و در آخرين مقطع سوره اشاره به عظمت قرآن مجيد و اهميت فوق العاده‌