سنگين در ترازوى عمل و در عرصه قيامت.

و بالآخره سنگين از نظر برنامه‌ريزى و اجراى كامل آن.

آرى خواندن قرآن گرچه سهل و آسان و زيبا و دلنشين است، ولى تحقق بخشيدن به مفاد آن به همان نسبت سنگين و مشكل مى‌باشد، مخصوصا در آغاز دعوت پيامبر ص و قيام او در مكه كه محيط را ابرهاى تيره و تار جهل و بت پرستى و خرافات فرا گرفته بود، و دشمنان متعصب و لجوج و بيرحم در برابر او دست به دست هم داده بودند، ولى پيغمبر اكرم ص و ياران اندكش با استمداد از تربيت قرآن مجيد، و استعانت به نماز شب و استفاده از تقرب به ذات پاك پروردگار، توانستند بر تمام اين مشكلات فايق آيند، و بار اين" قول ثقيل" را بر دوش كشند و به منزل مقصود برسانند!

نكته‌ها:

1- قيام شبانه براى تلاوت قرآن و نيايش‌

گفتيم گرچه مخاطب در اين آيات، شخص پيامبر ص است، ولى ذيل سوره نشان مى‌دهد كه مؤمنان هم در اين برنامه با شخص پيامبر ص همگام بودند، اكنون سخن در اين است كه آيا اين قيام و شب زنده دارى در اوائل دعوت پيامبر ص بر همگان واجب بوده است يا نه؟

بعضى از مفسران معتقدند، اين امر واجب بوده، بعدا آيه آخر سوره اين حكم را نسخ كرده، و فاصله آن حدود يك سال بوده است.

حتى بعضى معتقدند كه اين حكم قبل از تشريع نمازهاى پنجگانه بوده، و پس از آنكه نمازهاى پنجگانه تشريع شد، اين حكم نسخ گرديد.