ولى همانطور كه مرحوم" طبرسى" در" مجمع البيان" نيز آورده، در ظاهر آيات اين سوره چيزى كه دليل بر" نسخ" باشد به چشم نمى‌خورد، و بهتر آن است كه گفته شود، اين قيام و عبادت، مستحبّ و سنت مؤكد بوده، و هرگز جنبه وجوب نداشته است، جز در مورد شخص پيغمبر اكرم ص كه طبق بعضى از آيات ديگر قرآن نماز شب بر او واجب بوده است، و مانعى ندارد كه اين مساله براى پيامبر ص واجب باشد، و بر مسلمين مستحبّ، از اين گذشته آنچه در آيات فوق آمده منحصر به" نماز شب" نيست، چرا كه نماز شب نيمى از شب، يا دو ثلث از شب و يا حتى يك ثلث از شب را اشغال نمى‌كند آنچه در آيه مطرح است قيام براى ترتيل قرآن است.

بنا بر اين در اوائل كار اين حكم به صورت مستحبّ مؤكدى بوده، و بعد تخفيف داده شده است، و با توجه به اينكه در آغاز هر كار مخصوصا در اوائل يك انقلاب بزرگ هميشه توان و نيروى بيشترى لازم است، جاى تعجب نيست كه يك چنين دستور فوق العاده به پيامبر ص و مسلمانان داده شده باشد كه قسمت زيادى از شب را بيدار بمانند، و به محتواى اين برنامه جديد و تعليمات انقلابى آن آشنا گردند، و علاوه بر آگاهى، خود را براى پياده كردن آن از نظر روحيه بسازند.

2- معنى ترتيل‌

آنچه در آيات فوق روى آن تكيه شده مساله قرائت قرآن نيست، بلكه مساله" ترتيل" است.

در تفسير" ترتيل" رواياتى از معصومين ع نقل شده كه هر كدام به يكى‌