مى‌گويد، اولى دليل بر نفاق است و دومى دليل بر ضعف اراده" [1] ظاهرا منظور اين است كه گاه انسان سخنى مى‌گويد كه از اول تصميم دارد انجام ندهد اين يك نوع نفاق است، اما گاه از اول تصميم بر عمل دارد ولى بعدا پشيمان مى‌شود، اين دليل ضعف اراده است.

به هر حال آيه فوق هر گونه تخلف از عهد و پيمان و وعده، و حتى به گفته بعضى نذر را نيز شامل مى‌شود، و لذا در فرمان مالك اشتر مى‌خوانيم كه على ع به او فرمود:

اياك ... ان تعدهم فتتبع موعدك بخلفك ... و الخلف يوجب المقت عند اللَّه و الناس، قال اللَّه تعالى:" كَبُرَ مَقْتاً عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا ما لا تَفْعَلُونَ‌

":" از اينكه به مردم وعده بدهى و تخلف كنى سخت بپرهيز، زيرا اين موجب خشم عظيم در نزد خدا و مردم خواهد شد، چنان كه قرآن مى‌گويد: كَبُرَ مَقْتاً عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا ما لا تَفْعَلُونَ‌" [2] و در حديثى از امام صادق ع مى‌خوانيم:

عدة المؤمن اخاه نذر لا كفارة فيه، فمن اخلف فبخلف اللَّه بدأ و لمقته تعرض، و ذلك قوله،" يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفْعَلُونَ كَبُرَ مَقْتاً عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا ما لا تَفْعَلُونَ‌

":" وعده مؤمن به برادرش نوعى نذر است، هر چند كفاره ندارد، و هر كس خلف وعده كند با خدا مخالفت كرده، و خويش را در معرض خشم او قرار داده، و اين همان است كه قرآن مى‌گويد:" يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفْعَلُونَ‌" [3]

[1]" الميزان" جلد 19 صفحه 287.

[2]" نهج البلاغه" نامه 53 (صفحه 444 صبحى صالح).

[3]" اصول كافى" جلد 2 باب خلف الوعد.