نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 24 صفحه : 200
و از آنجا كه معرفت مبدء و معاد كه در
آيات قبل، پايهريزى شده، اثر حتمى آن، تلاش در راستاى اطاعت خدا و پيامبر ص است،
در آيه بعد مىافزايد:
" و اطاعت كنيد خدا را و اطاعت كنيد پيامبر را" (وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ).
ناگفته پيدا است كه اطاعت رسول خدا ص نيز شعبهاى از اطاعت خداوند است، چرا كه
او از خود چيزى نمىگويد، و تكرار" اطيعوا" در اينجا اشاره به همين است
كه اين دو در عرض هم نيست، بلكه يكى از ديگرى سرچشمه مىگيرد، از اين گذشته اطاعت
خداوند، مربوط به اصول قوانين و تشريع الهى است، و اطاعت رسول مربوط به تفسيرها و
مسائل اجرايى مىباشد، بنا بر اين يكى اصل و ديگرى فرع است.
سپس مىفرمايد:" اگر شما رويگردان شويد و اطاعت نكنيد، او هرگز مامور به
اجبار شما نيست، وظيفه رسول ما تنها ابلاغ آشكار است" (فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَإِنَّما عَلى رَسُولِنَا الْبَلاغُ
الْمُبِينُ) [1] آرى او موظف به رساندن پيام حق است، بعدا سر و كار شما با
خدا است، و اين تعبير يك نوع تهديد جدى و سربسته است.
***
در آيه بعد، اشاره به مساله توحيد در عبوديت مىكند كه به منزله دليلى
براى وجوب اطاعت است، مىفرمايد:" خداوند كسى است كه هيچ معبودى جز او
نيست" (اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ).
[1] جمله شرطيه" فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ" جزاء محذوفى دارد و در تقدير چنين است:
فان توليتم فقد ادى وظيفته- يا- فان توليتم لا يقهركم على الايمان- يا- لا باس
عليه و مانند آن.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 24 صفحه : 200