فراموش كردند، خدا نيز آنها را (از رحمتش) فراموش كرده، منافقان قطعا فاسقند.

با اين تفاوت كه در آنجا فراموش كردن خدا سبب قطع رحمت او ذكر شده، و در اينجا سبب خود فراموشى كه هر دو به يك نقطه منتهى مى‌شود (دقت كنيد).

نه در اين دنيا، نه در معارف، نه در نحوه تفكر، نه در طرز زندگى فردى و جمعى و هدف آن، و نه در آخرت و پاداشهاى الهى، خط اين دو گروه در همه جا، و همه چيز، از هم جدا است، يكى به ياد خدا و قيامت و احياى ارزشهاى والاى انسانى، و اندوختن ذخائر براى زندگى جاويدان است، و ديگرى غرق شهوات و لذات مادى و گرفتار فراموشى همه چيز و اسير بند هوا و هوس‌ [1] و به اين ترتيب انسان بر سر دو راهى قرار دارد يا بايد به گروه اول بپيوندد يا به گروه دوم و راه سومى در پيش نيست.

و در پايان آيه به صورت يك حكم قاطع مى‌فرمايد:" فقط اصحاب بهشت رستگار و پيروزند" (أَصْحابُ الْجَنَّةِ هُمُ الْفائِزُونَ‌).

نه تنها در قيامت رستگار و پيروزند كه در اين دنيا نيز پيروزى و آرامش و نجات از آن آنها است، و شكست در هر دو جهان نصيب فراموشكاران است.

[1] حذف متعلق (متعلق" لا يستوى") دليل بر عموم است.