" من به سدرة المنتهى رسيدم و ديدم در سايه هر برگى از آن امتى قرار گرفته‌اند"! [1] اين تعبيرات نشان مى‌دهد كه هرگز منظور درختى شبيه آنچه در زمين مى‌بينيم نبوده، بلكه اشاره به سايبان عظيمى است در جوار قرب رحمت حق كه فرشتگان بر برگهاى آن تسبيح مى‌كنند و امتهايى از نيكان و پاكان در سايه آن قرار دارند.

" جنة الماوى" به معنى بهشتى است كه محل سكونت است‌ [2] و در اينكه اين كدام بهشت است؟ در ميان مفسران گفتگو است، بعضى آن را همان بهشت جاويدان (جنة الخلد) مى‌دانند كه در انتظار تمام اهل ايمان و پرهيزگاران است، و محل آن را در آسمان مى‌دانند، و آيه 19 سوره سجده را شاهد بر آن مى‌دانند: فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوى‌ نُزُلًا بِما كانُوا يَعْمَلُونَ‌" براى مؤمنان صالح العمل باغهاى بهشت است كه در آن ساكن مى‌شوند، و اين وسيله پذيرايى از آنهاست در مقابل اعمالى كه انجام مى‌دادند" چرا كه اين آيه به قرينه آيه بعد از آن مسلما از بهشت جاويدان سخن مى‌گويد.

ولى از آنجا كه در جاى ديگر مى‌خوانيم‌ وَ سارِعُوا إِلى‌ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ‌:" براى رفتن به سوى مغفرت پروردگار و بهشتى كه وسعت آن آسمانها و زمين است بر يكديگر پيشى گيريد" (آل عمران- 133) بعضى اين معنى را بعيد شمرده‌اند، زيرا ظاهر آيات مورد بحث نشان مى‌دهد كه" جنة الماوى" در آسمان است و غير از بهشت جاويدان است كه‌

[1] نور الثقلين جلد 5 صفحه 155.

[2]" ماوى" در اصل به معنى محل انضمام است، و از آنجا كه سكونت افراد در يك مكان سبب انضمام آنها به يكديگر است اين واژه به محل سكونت اطلاق شده است.